28.07.2021

5 zasad zdroworozsądkowego podejścia do słodyczy w diecie dziecka

Autorką artykułu jest Agata Cyran – dietetyczka Dietly.pl

Słodki smak towarzyszy Twojemu dziecku już od pierwszych tygodni rozwoju. Kojarzy się mu z bezpieczeństwem, ukojeniem i relaksem. Ze słodyczami spotyka się najczęściej w domu, obserwując jak jedzą je rodzice, starsze rodzeństwo, a później rówieśnicy. Masz pewnie wrażenie, że słodycze są po prostu wszędzie! Jak więc uchronić Twoją pociechę przed negatywnym wpływem słodyczy na zdrowie i pomóc mu zbudować dobrą relację ze słodkim?

Poznaj 5 kroków, które pozwolą Ci na rozsądną pracę nad nawykami żywieniowymi Twojego dziecka, tak aby słodycze nie stanowiły zakazanego owocu, najlepszej nagrody czy pocieszenia w smutne dni.

Dlaczego dzieci lubią słodkie?

Słodki to pierwszy i podstawowy smak, który dziecko poznaje już dzięki wodom płodowym. Następnie dziecko poznaje smak mleka matki, który również jest lekko słodki. Dziecko utrwala więc w sobie przekonanie, że słodki smak to gwarancja bliskości matki, relaksu i tego, że słodkie jedzenie jest po prostu bezpieczne i nietrujące.

Czy wiesz, że jeśli podczas karmienia piersią będziesz dbała o urozmaiconą dietę to Twoje dziecko będzie bardziej skłonne do próbowania nowych produktów w trakcie rozszerzania diety? Różne produkty zmieniają się smak mleka matki, dlatego dziecko od małego zapoznaje się z różnorodnymi smakami.

Wiele informacji na temat diety w okresie karmienia piersią znajdziesz w naszych artykułach:

Kilka faktów i ciekawostek na temat sposobu żywienia matki karmiącej – cz.1

Kilka faktów i ciekawostek na temat sposobu żywienia matki karmiącej – cz.2

Pamiętaj, że zawsze możesz zamówić catering dietetyczny dostosowany dla mam karmiących piersią, dzięki któremu zadbasz o zbilansowaną dietę.

Sprawdź nasz ranking TOP 5 diet dla mam i wybierz dietę pudełkową dopasowaną do Twoich potrzeb.

Wpływ cukru na mózg dziecka

Dosładzanie posiłków lub podawanie słodyczy, kolorowych słodzonych napojów, jogurtów słodzonych cukrem oraz nagradzanie dziecka za zjedzenie obiadu lub dobre zachowanie słodyczami, może doprowadzić do nadmiernej aktywacji ośrodka nagrody w mózgu. Powoduje to pewnego rodzaju uzależnienie, które utrwala się z wiekiem, a jego konsekwencje są widoczne w dorosłym życiu w postaci pocieszania, nagradzania się czy zaspokajanie napięcia słodkimi przekąskami.

Nadmiar cukru wpływa też znacząco na koncentrację u dziecka, spowodowane jest to m.in. wahaniami stężenia glukozy i insuliny we krwi.

5 kroków, aby zbudować dobrą relację ze słodyczami u Twojego dziecka

Pierwsze lata życia dziecka to moment, w którym jako rodzic masz największy wpływ na kształtowanie nawyków żywieniowych. Warto więc wiedzieć jak budować u dziecka zdrową relację ze słodyczami.

Pamiętaj, że według zaleceń kupne słodycze i cukier nie powinny się pojawiać w diecie dziecka do 2 r.ż. Poniższe wskazówki sprawdzą się najbardziej u 3-4 latków wzwyż, które są zdrowe i nie mają wskazań medycznych do wykluczenia słodyczy lub innych produktów z diety.

Zacznij od siebie, czyli Twoja relacja ze słodyczami

Zastanów się chwilę nad swoją relacją ze słodyczami. Czy jesz je codziennie, a może tylko w wyjątkowych okazjach? Może pojawiają się, kiedy jesteś smutny/a, zestresowany/a lub zła/y? Przypomnij sobie podejście Twoich rodziców do słodyczy za czasów Twojego dzieciństwa. Czy co niedzielę było ciasto? Czy słodycze stanowiły dla Ciebie zakazany owoc lub super atrakcję?

Dlaczego chcemy, żebyś się nad tym wszystkim zastanowił/a? Okazuje się, że to, jaką relację ze słodyczami będzie miało Twoje dziecko, zależy w głównej mierze od tego, co mu pokazujesz. Jeśli wieczorami siadasz z paczką ciasteczek przed telewizorem lub kupujesz kubełek lodów na poprawę humoru, Twoje dziecko to wszystko bacznie obserwuje i uczy się Twoich schematów.

Nie chodzi nam oczywiście o to, żeby słodycze jeść w ukryciu, a dziecku nigdy nie pokazywać, że czasami je jemy. Dziecko powinno wiedzieć, że słodycze istnieją i mogą być smaczne, ale nie powinny spełniać ważniejszych ról takich jak nagroda, pocieszenie czy rozładowanie napięcia.

Nie wiesz od czego zacząć, jeśli chodzi o pracę nad swoją relację ze słodyczami? Zacznij od przeczytania naszych artykułów na ten temat:

Jak ograniczyć słodycze i jak się do tego zmotywować? Cz. I

Jak ograniczyć słodycze i jak się do tego zmotywować? Cz. II

Nie zabraniaj słodyczy

Na pewno znasz powiedzenie, że zakazany owoc kusi najbardziej. To prawda i sprawdza się również w kontekście słodyczy. Jeśli zaczniesz dziecku zabraniać jedzenia słodkiego, stosować kary, wzbudzać poczucie winy, kiedy się jednak na nie skusi, efekt tego będzie prosty. Dziecko zacznie jeść słodycze, kiedy tego nie widzisz, a na dodatek będą dla niego niesamowitą atrakcją, bo zakazany owoc smakuje najlepiej.

Robienie dużego zamieszania wokół tematu słodyczy może przynieść więcej złego niż dobrego. Nie skupiaj się na tym, żeby podkreślać jakie to słodycze są niezdrowe i że nie wolno ich absolutnie jeść. Słodycze są jednym z wielu rodzajów jedzenia, które są dla ludzi, ale w rozsądnych ilościach. Taką postawę najlepiej pokazywać dzieciom.

Od małego warto dziecko uczyć, że mówiąc “słodycze” mamy na myśli nie tylko te kupne, ale również owoce, smoothie, dżemy, suszone owoce, o których nie możemy powiedzieć, że są niezdrowe. Wtedy zwiększamy prawdopodobieństwo, że jeśli dziecko poprosi o “coś słodkiego” zadowoli się pysznymi słodkimi truskawkami w sezonie lub domowym koktajlem posypanym gorzką czekoladą.

Słodycze w nagrodę albo od święta?

Czy warto wprowadzać takie zasady i pozwalać na jedzenie słodyczy tylko w wyjątkowych okazjach lub tylko w jeden dzień? Niestety w ten sposób uczysz dziecko, że słodycze to coś wyjątkowego i lepszego niż inne jedzenie, na które trzeba zasłużyć (np. jak zje się obiad) lub kiedy jest na to jakaś okazja. To niestety nie buduje dobrej relacji dziecka ze słodyczami, a pokazuje tylko, że słodycze to atrakcja, często zakazana na co dzień.

Nie dziel żywności na dozwoloną i zakazaną

Tak jak już wyżej wspomnieliśmy, słodycze to rodzaj żywienia, który nie musi, ale może być elementem zdrowej diety. Ogólnie, wszystkie produkty można kategoryzować na zdrowsze, mniej zdrowe, smaczniejsze i te mniej, lecz nie jest wskazane kategoryzowanie na dozwolone i zakazane. Ważne jest podkreślenie, że produkty mniej zdrowe, takie jak np. kupne słodycze, powinny być spożywane rzadziej niż inne produkty.

Takie podejście pozwoli dziecku na budowanie zdrowej relacji z jedzeniem, które zaprocentuje na całe życie i zmniejszy ryzyko wystąpienia nadwagi i otyłości.

Czy słodycze powinny być zawsze dostępne?

Tutaj znowu musimy zachować zdrowy rozsądek. Radzimy nie wykładać słodyczy na stół, gdzie można sięgnąć po nie w każdej chwili, a z drugiej strony nie chować słodyczy w różnych miejscach lub zamykać szafki pełnej słodyczy na klucz. Zarówno pierwsze jak i drugie podejście może skutkować u dziecka zwiększonym zainteresowaniem słodyczami.

Jest ładna pogoda i chcesz iść z dzieckiem na lody, to oczywiście warto to zrobić. Upiekłaś przepyszne ciasto na niedzielę? Śmiało możesz podzielić się kawałkiem z dzieckiem. Nie ma w tym nic nieprawidłowego, o ile na co dzień, zarówno dziecko jak i Ty stosujecie zdrową dietę, czyli liczy się całokształt Waszego żywienia.

Jeśli dieta kojarzy Ci się z samymi restrykcjami i zakazami, koniecznie przeczytaj nasz artykuł – Dlaczego boimy się diety i czy da się to zmienić?

Proponuj dziecku małe porcje słodyczy

Kiedy zabronimy dziecku jedzenia słodyczy przez dłuższy czas, prawdopodobnie przy pierwszej lepszej okazji (np. na urodzinach kolegi lub koleżanki) naje się ich tyle, że skończy się to bólem brzucha, a nawet wymiotami. Warto więc pokazywać dziecku jaka porcja słodyczy będzie odpowiednia kupując słodycze chociażby w mniejszych opakowaniach.

Dziecko powinno mieć świadomość, że słodycze to produkty, które można zjeść w małych ilościach i niezbyt często. Zwłaszcza u mniejszych dzieci, warto ustalić dość jasne zasady, np. 1 porcja słodyczy to jeden mały lód na patyku, a niezbyt często to np. raz na 2 tygodnie. Dziecko będzie się czuło znacznie bezpieczniej, kiedy te granice będą ustalone, natomiast nie muszą być strasznie sztywne. Jeśli pod rząd, 2 razy w jednym tygodniu dziecko zje słodkie, bo np. będzie uczestniczyło w imprezie urodzinowej, to nie trzeba robić z tego problemu. Kiedy następnym razem dziecko będzie miało ochotę, można zaproponować jedną z domowych alternatyw dla słodyczy, o których piszemy poniżej.

Zasady te powinny być modyfikowane wraz z wiekiem dziecka, a najlepiej ustalane razem z nim, tak aby miało poczucie sprawczości i wiedziało, że ma wybór.

Czy wiesz, że możesz zamówić catering dietetyczny nie tylko dla siebie, ale również dla swojego dziecka? Wiele firm oferuje dietę pudełkową dla najmłodszych. Sprawdź ich ofertę na Dietly.pl

Zadbaj o zdrowsze alternatywy dla słodyczy

Samodzielne przygotowywanie w domu zdrowszych alternatyw do słodyczy to wspaniały pomysł, a jeszcze lepszy, kiedy zaangażujesz w przygotowania swoje dziecko. Kiedy ma ochotę na “coś słodkiego” możesz mu zaproponować zrobienie domowych muffinek, słodkiego koktajlu czy domowych lodów. Nauczy to go jeszcze jednego, że ochota na słodkie nie musi kończyć się na natychmiastowym jej zaspokojeniu w postaci jedzenia kupnych słodyczy.