Jak ograniczyć słodycze i jak się do tego zmotywować? – cz. I
Autorka artykułu: dietetyk Joanna Marciszewska
Kiedy myślimy o zmianie naszego stylu życia na zdrowszy, to nierzadko przychodzi nam na myśl postanowienie związane ze słodkościami. Zaczynamy się zastanawiać jak ograniczyć słodycze w swojej diecie i jak zmniejszyć chęć do ich spożywania. Niektórzy decydują się na podejmowanie kilkudniowych wyzwań polegających na całkowitej eliminacji cukru ze swojej diety, a inni wybierają stopniowe zmiany i zmniejszają podaż słodyczy z dnia na dzień.
Spis treści:
- Po co próbować ograniczyć słodycze?
- Słodycze mają wpływ na Twój nastrój
- Słodycze wpływają na Twoją cerę
- Spożywanie słodyczy sprzyja rozwojowi próchnicy
- Spożywanie słodyczy może prowadzić do chorób przewlekłych
- Odbiór smaku słodyczy może się zmieniać!
- Stopniowa zmiana to klucz do efektywności
Po co próbować ograniczyć słodycze?
Odpowiedź na to pytanie na pierwszy rzut oka może wydawać się banalna – warto spróbować, żeby być zdrowszym. Jednak im więcej argumentów znamy i im bardziej jesteśmy ich świadomi to, tym łatwiej będzie nam znaleźć w sobie motywację do odmówienia kolejnego kawałka ciasta przy kolejnej okazji. Z tego względu dobrze jest zastanowić się, co właściwie oznacza hasło „cukier – biała śmierć” i czy rzeczywiście zawartość cukierniczki jest tak bardzo szkodliwa.
Słodycze mają wpływ na Twój nastrój
Na początku warto się przyjrzeć efektom, które pojawią się stosunkowo szybko, bo myśl o długoterminowych celach nie zawsze jest silną motywacją.
Jednym z bardziej przekonujących argumentów jest fakt, że nadmierna podaż cukru wiąże się z wyższym ryzykiem zmienności nastrojów i rozwoju depresji. Jak to możliwe, skoro słodycze dają nam tyle przyjemności? Niestety efekt ich regularnego spożycia ma mniej atrakcyjny wpływ na nasz organizm. Produkty słodzone cukrem zwykle charakteryzują się wysokim indeksem glikemicznym, czyli mają zdolność do szybkiego podnoszenia poziomu glukozy w naszej krwi. W efekcie trzustka równie szybko wydziela proporcjonalnie duże ilości insuliny w celu obniżenia stężenia glukozy. Skutkiem wysokich poziomów glukozy we krwi jest nasilenie stanu zapalnego, który ma negatywny wpływ na nasz nastrój. Z kolei wysokie skoki insuliny sprzyjają zbytniemu obniżeniu glukozy we krwi, co również może wpływać na nasz stan emocjonalny.
Sięganie po słodkie przekąski jest dla nas zachęcające, ponieważ pobudza ośrodek nagrody w mózgu – regularne wyzwalanie tego mechanizmu może także negatywnie wpływać na nasze samopoczucie psychiczne, szczególnie pomiędzy sięganiem po ulubione smakołyki. Z uwagi na fakt, że wysoka podaż słodyczy sprzyja rozwojowi nadmiernej masy ciała, a otyłość jest czynnikiem zwiększającym ryzyko depresji, to w dbałości o swój nastrój i zdrowie psychiczne warto rozważyć podjęcie się ograniczania spożycia produktów słodzonych cukrem.
W skrócie – jeśli chcemy czuć się dobrze, nie mieć wahań nastrojów, ani trudności z koncentracją, to postawienie na redukcję cukru w diecie będzie dobrym wyborem!
Słodycze wpływają na Twoją cerę
Kolejnym argumentem, o którym dobrze jest pamiętać, gdy poszukujemy motywacji, do zmniejszenia ilości słodyczy w naszej diecie jest ich negatywny wpływ na cerę. Regularne spożywanie produktów bogatych w cukry proste sprzyja skokom glukozy we krwi, które skutkują wzrostami stężenia insuliny. Z kolei nadmierne poziomy tego hormonu pobudzają produkcję insulinopodobnego czynnika wzrostu (IGF-1), który nasila powstawanie nowych komórek łojowych w skórze oraz sprzyja utrzymywaniu się zmian trądzikowych.
Spożywanie słodyczy sprzyja rozwojowi próchnicy
Z pewnością fakt, że często spożywanie słodyczy sprzyja rozwojowi próchnicy, nie jest niczym zaskakującym dla wielu z nas. Jednak sięgając po kolejny kawałek, ciasta bardzo szybko o tej zależności zapominamy. Wspieramy postęp tej choroby zębów wtedy, gdy jadamy produkty bogate w cukry proste (np. glukozę) oraz sacharozę (biały i brązowy cukier). Wszelkiego rodzaju słodkie dodatki, takie jak np. syrop klonowy, syrop ryżowy, będą także doskonałą pożywką dla bakterii powodujących zmiany w naszym uzębieniu. Co więcej, im częściej sięgamy w ciągu dnia po tego rodzaju produkty, tym szybciej przebiegnie rozwój próchnicy, dlatego podjadanie pomiędzy posiłkami działa tak destrukcyjnie na stan naszych zębów. Pamiętajmy o tej konsekwencji, gdy będziemy mieli ochotę na kolejną słodką przekąskę, a jeśli już się na nią zdecydujemy, to postarajmy się po jej spożyciu umyć zęby lub sięgnąć po bezcukrową gumę.
Spożywanie słodyczy może prowadzić do chorób przewlekłych
Nadmierne spożycie słodyczy w diecie wpływa destrukcyjnie na nasze ogólne zdrowie z dwóch powodów.
Z jednej strony słodkości są zwykle żywnością wysokokaloryczną, przy jednoczesnej niskiej zdolności do wyzwalania uczucia sytości (m.in. przez niską zawartość błonnika pokarmowego) oraz mają niewielką lub żadną wartości zdrowotnej – zazwyczaj nie są źródłem witamin, ani składników mineralnych. Z tego względu dość łatwo jest sięgać po nie w zbyt dużej ilości, bo nasze uczucie głodu nie jest zahamowane w efektywny sposób mimo spożycia sporej liczby kilokalorii. Ta zależność w prostej linii prowadzi do zwiększonego ryzyka rozwoju nadwagi i otyłości, które nierzadko są początkiem chorób takich jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu II, choroby sercowo-naczyniowe.
Z drugiej strony, spożycie żywności bogatej w cukier sprzyja wysokim wzrostom glukozy we krwi, co niesie ze sobą wiele konsekwencji, szczególnie jeśli towarzyszy nam na co dzień. Często pojawiające się wysokie poziomy glukozy we krwi nasilają stany zapalne w organizmie, co predysponuje do rozwoju wielu poważnych chorób. Co więcej, są one również obciążeniem dla trzustki, która walcząc z hiperglikemię, musi wyprodukować w szybkim czasie duże ilości insuliny – ta zależność sprzyja z kolei rozwojowi cukrzycy typu II.
Odbiór smaku słodyczy może się zmieniać!
Jeśli kiedykolwiek próbowaliście ograniczyć słodzenie herbaty lub kawy, to z pewnością zauważyliście, że po pewnym czasie rezygnacji z dodatku cukru do tych napojów, zaczynamy być bardziej wrażliwi na smak słodki. Pomimo tego, że jakiś czas temu na co dzień piliśmy słodzoną herbatę, to gdy się od tego odzwyczaimy, wypicie jej z dodatkiem cukru może być dla nas po prostu czymś niesmacznym, zbyt słodkim.
W jednym z badań sprawdzono, czy da się tę zależność udowodnić naukowo. Uczestników podzielono na dwie grupy, jedna z nich miała znacznie ograniczyć cukry proste w swojej diecie – w tym przede wszystkim słodycze, a druga grupa mogła spożywać je w dowolnej ilości. Okazało się, że osoby, które ograniczały cukier, oceniły pudding waniliowy jako słodszy po 2 miesiącach badania niż przed rozpoczęciem tej restrykcji, a osoby, które nie stosowały żadnych ograniczeń, nie zmieniły zdania na temat smaku tego puddingu.
Stopniowa zmiana to klucz do efektywności
Skoro jesteśmy w stanie przyzwyczajać się do mniej słodkiego smaku, to ograniczanie dodawanego cukru oraz ilości spożywanych słodyczy, warto jest, zaplanować na kilka kroków. Aby je sprecyzować, dobrze jest zacząć, od obserwacji tego, jak wygląda nasza aktualna sytuacja w zakresie podjadania i słodkości – możemy przez kilka dni (najlepiej przez cały tydzień) zapisywać dokładnie wszystko to, co jemy i na tej podstawie zwiększyć swoją świadomość tego problemu. Drogą „na skróty” jest zapisywanie wyłącznie ilości spożywanych słodyczy i produktów słodzonych cukrem, dzięki czemu nie musimy spisywać wszystkich posiłków. Dodatkowo dobrze jest zapisać przyczynę sięgania po te produkty. Przykładowo:
Po takim tygodniowym eksperymencie nabieramy większej świadomości odnośnie do tego, jakie podstawy ma nasz słodyczowy problem, dzięki czemu możemy opracować dobrą strategię na rozwiązanie go – oczywiście krok po kroku. Na początku musimy zwrócić uwagę na to, jakie sytuacje są modyfikowalne – na których występowanie mamy wpływ oraz, zastanowić się, czy uczucia lub emocje wyzwalające w nas chęć do zjedzenia słodyczy mogą być wyzwolone w zdrowszy sposób.
Z kolei, jeśli zauważamy u siebie problem trudności z powstrzymywaniem się od słodyczy w wielu sytuacjach, to warto poza jej sprecyzowaniem określić towarzyszące nam emocje i uczucia, przykładowo:
Jak poradzić sobie z podjadaniem wywołanym emocjami? W jaki sposób ułatwić sobie rezygnację ze słodyczy i co nam w tym pomoże? Odpowiedzi na te pytania znajdziecie w kolejnej części tego artykułu.
Popularne wpisy na blogu:
Zdrowie po męsku – dieta i badania kontrolne dla każdego mężczyzny
Dieta Dukana, detoksy, dieta Sirtfood – czy warto je stosować? Modne diety okiem dietetyka
Przepis na placki na słodko z jarmużem i truskawkami – dieta sirtfood – Kuchnia Dietly
Dieta SIRT przepisy słodkie i wytrawne
Na czym polega dieta Adele? Jak działa dieta SIRT (sirtfood)?
Produkty wysokobiałkowe – najbogatsze źródła białka
Jaką dietę pudełkową wybrałyby bohaterki filmowe?
Jak zmieniał się kobiecy ideał w ostatnim stuleciu?
Prawidłowa masa ciała – jakie ma znaczenie dla zdrowia psychofizycznego kobiet?
Dieta dla urody – popraw kondycję swojej skóry
Jak nie podjadać wieczorami i nie tylko – 5 skutecznych sposobów
Jesteś sową czy skowronkiem? Sprawdź, jak zegar biologiczny wpływa na nasz tryb dnia.
Dieta dla poprawy kondycji włosów i paznokci
Uniwersalna lista zakupów – na co zwracać uwagę?
Jakie suplementy na redukcję masy ciała są skuteczne? O kapsaicynie, zielonej kawie i herbacie, CLA, wapniu i johimbinie. | część 2