Dieta po usunięciu woreczka żółciowego – co jeść, a czego nie jeść?

Autorka: Natalia Szwed-Kisielewicz

Zabieg usunięcia pęcherzyka żółciowego (woreczka żółciowego) jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów chirurgicznych. Niezależnie od tego, czy wykonuje się go metodą laparoskopową, czy klasyczną, wiąże się to z koniecznością utrzymania odpowiedniej diety przez pewien czas po zabiegu. Dieta stanowi jeden z kluczowych czynników szybkiego powrotu do zdrowia. W tym artykule odpowiadam na pytanie, jak powinna wyglądać dieta po usunięciu woreczka żółciowego.

Spis treści:

• Co robi pęcherzyk żółciowy?
• Podstawowe zasady diety po usunięciu woreczka żółciowego
• Dieta po operacji woreczka żółciowego
• Produkty zalecane po usunięciu woreczka żółciowego
• Produkty niewskazane po usunięciu woreczka żółciowego
• Przykładowy jadłospis po usunięciu woreczka żółciowego  

Co robi pęcherzyk żółciowy?

Pęcherzyk żółciowy jest rodzajem woreczka, w którym wyprodukowana w wątrobie żółć jest przechowywana, zanim zostanie wydalona do dwunastnicy. Impulsem do jej wydzielania jest pojawienie się w dwunastnicy treści pokarmowej bogatej w tłuszcz. Trawienie tłuszczu jest najważniejszą funkcją żółci. Dzięki niej możliwe jest także wchłanianie witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, ponadto żółć wpływa na prawidłową motorykę jelit. 

Podstawowe zasady diety po usunięciu woreczka żółciowego

Po usunięciu pęcherzyka żółciowego należy stosować dietę łatwostrawną przez 3-4 miesiące. W miarę upływu czasu warto stopniowo rozszerzać dietę, powracając powoli do normalnego żywienia. Warto podkreślić, że usunięcie woreczka żółciowego to jedynie likwidacja skutków, a nie przyczyny tworzenia się kamieni żółciowych. Dlatego warto zmienić swój sposób żywienia na całe życie.

Jakie są podstawowe zasady diety po usunięciu woreczka żółciowego?

Regularne posiłki

Posiłki należy spożywać minimum 3 razy dziennie. Zaleca się jednak zwiększenie ilości spożywanych posiłków do 4, a nawet 5 w ciągu dnia. Warto ustalić konkretne godziny spożywania posiłków i przestrzegać tej zasady. Nieregularne i obfite posiłki wpływają niekorzystnie na układ pokarmowy. Kolację należy spożywać na 2 godziny przed snem.

Spożywanie posiłków powoli

Posiłki powinno się spożywać w spokoju i w dobrej atmosferze. Należy jeść wolno i dokładnie przeżuwać każdy kęs. Przydatne może okazać się usunięcie rozpraszaczy np. wyłączenie telewizji czy odłożenie telefonu na czas spożywania posiłku. 

Unikanie posiłków nasilających objawy

Dieta powinna być przede wszystkim niskotłuszczowa. Z diety należy wykluczyć tłuste mięso i przetwory mięsne oraz tłuste mleko i przetwory mleczne. Ilość tłuszczu przeznaczoną do spożycia w ciągu dnia należy rozplanować proporcjonalnie na wszystkie posiłki. Tłuszcz i produkty go zawierające należy wprowadzać do diety ostrożnie. W razie wystąpienia nietolerancji objawiającej się biegunkami tłuszczowymi, należy je w dalszym ciągu ograniczać, jednocześnie zwiększając spożycie pozostałych składników (tj. białka i węglowodanów). Dodatkowo należy unikać potraw wzdymających takich jak: kapusta, strączki, cebula, por, gruszki, śliwki czy czereśnie. 

Właściwa obróbka produktów żywnościowych

Tuż po usunięciu woreczka żółciowego potrawy należy sporządzać metodą gotowania. W miarę rozszerzania diety można włączyć potrawy duszone i pieczone w rękawie foliowym lub naczyniu żaroodpornym. Do potraw można dodawać łagodne przyprawy takie jak: koperek, natka pietruszki, majeranek, bazylia, kminek, liść laurowy, ziele angielskie, wanilia czy cynamon. W pierwszych dniach należy spożywać gotowane i rozdrobnione warzywa, owoce natomiast w postaci przecierów lub surowych soków. 

Dieta po operacji woreczka żółciowego

Dieta po operacji woreczka żółciowego powinna być łatwostrawna. Poniżej przedstawiam podstawowe zasady diety łatwostrawnej:

• warzywa i owoce powinny znaleźć się w każdym posiłku. Aby błonnik mniej drażnił przewód pokarmowy, można dobrać młode, delikatne warzywa, dobrze dojrzałe owoce, usunąć pestki z pomidorów, kabaczków oraz gotować, a nawet przecierać wszystko przez sito,
• należy spożywać chude mleko i przetwory mleczne (w miarę tolerancji), warto spożywać fermentowane produkty mleczne, takie jak: jogurt, kefir, kwaśne mleko,
• dobrym źródłem białka jest chude mięso drobiowe lub cielęce a także chude ryby. Ryby należy spożywać 2-3 razy w tygodniu, a jaja maksymalnie 3 sztuki na tydzień,
• należy ograniczyć spożycie tłustych mięs i przetworów mięsnych oraz tłustych produktów mlecznych,
• tłuszcze zwierzęce należy zastąpić roślinnymi,
• należy ograniczyć smażenie potraw na tłuszczu, a do smażenia beztłuszczowego należy używać odpowiednich naczyń, do pieczenia natomiast – folii aluminiowej i woreczków żaroodpornych,
• wskazane jest ograniczenie spożycia cukru i słodyczy,
• z diety należy wykluczyć alkohol.

Produkty zalecane po usunięciu woreczka żółciowego

Produkty i potrawy	Zalecane
zboża i produkty zbożowe	pieczywo pszenne, sucharki, biszkopty, kasza manna, ryż biały, kasza kukurydziana, kasza jęczmienna drobna, kasza jaglana, kasza kus-kus, makaron pszenny, makaron ryżowy, wafle ryżowe
mleko i przetwory mleczne	świeże (zależnie od tolerancji), kefir, jogurt, mleko zsiadłe, sery twarogowe, serek wiejski
jaja	na miękko, jajecznica i omlety na parze, jaja w szklance
mięso i przetwory mięsne	chude: cielęcina, schab, kurczak, indyk, chuda szynka drobiowa, polędwica
ryby	chude: sandacz, szczupak, dorsz, pstrąg, karaś, lin, leszcz
tłuszcze	w niewielkiej ilości: masło, olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej lniany
warzywa	wszystkie z wyjątkiem niezalecanych
owoce	wszystkie z wyjątkiem niezalecanych
przyprawy	przyprawy ziołowe, ziele angielskie, liść laurowy, wanilia, cynamon, sok z cytryny, sól, koperek, natka pietruszki, majeranek, bazylia, kminek
napoje	herbata, bawarka, kawa zbożowa z mlekiem, napary z ziół, herbata owocowa, soki i moszcze owocowe i warzywne
zupy	na wywarach warzywnych, z chudego mięsa, warzywne
desery	kompoty z owoców, galaretki owocowe, kisiele, budynie, jabłka pieczone

Produkty niewskazane po usunięciu woreczka żółciowego

Produkty i potrawy	Niewskazane
zboża i produkty zbożowe	pieczywo żytnie, razowe, kasze gruboziarniste: pęczak, gryczana
mleko i przetwory mleczne	sery żółte, topione, dojrzewające
jaja	na twardo, faszerowane, jajecznica
mięso i przetwory mięsne	tłuste: baranina, wieprzowina, podroby, pasztety, kiełbasy, wyroby wędliniarskie
ryby	tłuste: węgorz, halibut, śledź, ryby marynowane, wędzone, konserwy
tłuszcze	smalec, słonina, boczek, duże ilości masła, olejów, orzechy, pestki, nasiona
warzywa	nasiona roślin strączkowych (groch, bób, fasola, soczewica, ciecierzyca), kapusta, cebula, por, czosnek, grzyby
owoce	gruszki, śliwki, czereśnie
przyprawy	ocet, pieprz, musztarda, wszystkie ostre przyprawy
napoje	wody gazowane, kawa prawdziwa, alkohol
zupy	na wywarach z kości, grzybów, tłuste, zasmażane
desery	tłuste ciasta, torty, kremy, lody, bita śmietana, słodycze

Przykładowy jadłospis po usunięciu woreczka żółciowego  

I Śniadanie – dieta po usunięciu woreczka żółciowego

Szpinakowa jajecznica na parze ( 1 porcja zawiera: 391,4 kcal; 18,5g białka; 7,6g łuszczu; 59,1g węglowodanów)

Składniki:

• Jaja kurze całe – 56 g (1 x Sztuka) 
• Mleko spożywcze, 0,5 % tłuszczu – 20 g (0.1 x Szklanka) 
• Chleb pszenny – 90 g (3 x Kromka) 
• Szpinak – 25 g (1 x Garść) 
• Sok wielowarzywny – 250g (1x Szklanka)

Sposób przygotowania:

Roztrzep jajka z mlekiem w miseczce. Zagotuj wodę w małym garnku. Umieść miseczkę w parze nad garnkiem i mieszaj do ścięcia jajek. Wymieszaj jajecznicę ze szpinakiem, podgrzewaj jeszcze chwilę, aż szpinak zwiędnie. Jajecznicę zjedz z pieczywem i sokiem.

II Śniadanie – woreczek żółciowy dieta

Kasza jaglana z jabłkiem i cynamonem (1 porcja zawiera: 485,0 kcal; 34,7g białka; 4,5g tłuszczu; 73,1g węglowodanów)

Składniki:

• Kasza jaglana – 75 g (5.8 x Łyżka) 
• Ser twarogowy chudy – 125 g (0.6 x Opakowanie) 
• Jogurt naturalny – 40 g (2 x Łyżka) 
• Jabłko – 150 g (1 x Sztuka) 
• Cynamon – 1 g (0.2 x Łyżeczka) 

Sposób przygotowania: 

Ugotuj kaszę. Jabłko obierz, zetrzyj na tarce. Podduś na wodzie, wymieszaj z cynamonem. Wymieszaj kaszę, twaróg, jogurt i jabłko.

Obiad – dieta po wycięciu woreczka żółciowego

Makaron ze szpinakiem i kurczakiem (1 porcja zawiera: 569,2 kcal; 48,9g białka; 5,4g tłuszczu; 75,0g węglowodanów)

Składniki:

• Makaron penne – 100 g (1.4 x Szklanka) 
• Szpinak – 75 g (3 x Garść) 
• Mięso z piersi kurczaka, bez skóry – 150 g (1.5 x Kawałek) 
• Jogurt naturalny – 40 g (2 x Łyżka) 
• Mielona gałka muszkatołowa – 1 g (0.2 x Łyżeczka) 
• Tymianek – 2 g (0.5 x Łyżeczka) 
• Sól biała – 1 g (1 x Szczypta) 

Sposób przygotowania:

Ugotuj makaron. Mięso przygotuj na parze i podziel na kawałki. Szpinak podduś z odrobiną wody na patelni aż straci objętość. Wymieszaj z przyprawami. Dodaj makaron. Na wierzch ułóż kawałki mięsa i jogurt.

Kolacja – dieta po usunięciu woreczka żółciowego

Pieczone jabłko z cynamonem i twarogiem (1 porcja zawiera: 335,7 kcal; 28,6g białka; 3,3 g tłuszczu; 45,3g węglowodanów)

Składniki:

• Jabłko – 150 g (1 x Sztuka) 
• Cynamon – 3 g (0.6 x Łyżeczka) 
• Ser twarogowy chudy – 125 g (0.6 x Opakowanie) 
• Jogurt naturalny – 20 g (1 x Łyżka) 
• Wafle ryżowe musli – 30 g (3 x Sztuka)

Sposób przygotowania:

Odkrój górę jabłka i wydrąż gniazda nasienne. Natrzyj środek cynamonem. Ser wymieszaj z jogurtem, nałóż do jabłka i przykryj odkrojoną górą. Ułóż na blaszce i piecz ok. 30 minut w temp. 180 stopni (lub krócej, w zależności od jabłka i piekarnika). Pozostały twarożek, który nie zmieścił się do jabłka, zjedz z waflami.