Czy dieta keto podnosi cholesterol? Wyjaśniamy ten „tłusty” paradoks
Jesz więcej tłuszczu, a Twój cholesterol ma być w normie? To brzmi jak żart, prawda? Wokół diety ketogenicznej narosło wiele mitów, a ten dotyczący cholesterolu jest chyba największy. Czas rozprawić się z nim raz na zawsze i sprawdzić, co dzieje się z Twoim profilem lipidowym. Sprawdźmy, czy diet keto podnosi cholesterol!
Cholesterol – wróg publiczny numer jeden?
Zanim wpadniemy w panikę na hasło „cholesterol”, zróbmy mały porządek w pojęciach. Od lat karmieni jesteśmy wizją cholesterolu jako cichego zabójcy zatykającego tętnice. Tymczasem sprawa jest bardziej skomplikowana. Mamy cholesterol „dobry” (HDL), który działa jak ekipa sprzątająca, usuwając nadmiar złogów z naczyń krwionośnych.
Mamy też ten „zły” (LDL), ale nawet on nie jest jednolity. Istnieją jego małe, gęste cząsteczki, które faktycznie łatwo wnikają w ściany tętnic, oraz duże i lekkie, które są znacznie mniej szkodliwe. Dieta ketogeniczna potrafi nieźle namieszać w tych proporcjach, ale w sposób, który może Cię pozytywnie zaskoczyć.
Dieta keto a profil lipidowy – co się zmienia?
Gdy przechodzisz na keto, w wynikach badań krwi faktycznie możesz zaobserwować wzrost poziomu cholesterolu całkowitego oraz LDL. Tu zapala się czerwona lampka! Spokojnie, to często zjawisko przejściowe i niekoniecznie złe. Badania pokazują, że dieta ketogeniczna często zmienia strukturę cząsteczek LDL – te małe i groźne zostają zastąpione przez ich większe, mniej szkodliwe odpowiedniki. Ponadto keto ma zazwyczaj fantastyczny wpływ na dwa inne, niezwykle istotne parametry. Poziom „dobrego” cholesterolu HDL zazwyczaj rośnie, a stężenie trójglicerydów, które są poważnym czynnikiem ryzyka chorób serca, drastycznie spada.
Jakość tłuszczów ma ogromne znaczenie
Pytanie „czy dieta keto podnosi cholesterol?” jest źle postawione. Powinno brzmieć: „jaka dieta keto podnosi cholesterol?”. Jeśli Twoje menu opiera się na parówkach, topionym serze i tanich olejach roślinnych, to tak – Twój profil lipidowy prawdopodobnie poszybuje w niezdrowym kierunku. Jeśli jednak komponujesz dietę z awokado, oliwy z oliwek extra virgin, tłustych ryb morskich (łosoś, makrela), orzechów i nasion, sytuacja wygląda zupełnie inaczej. To właśnie jakość spożywanych tłuszczów decyduje o tym, czy keto będzie Twoim sprzymierzeńcem w walce o zdrowie, czy wręcz przeciwnie. Zdrowe tłuszcze działają przeciwzapalnie i wspierają prawidłowe funkcjonowanie układu krążenia.
| Parametr | Typowa dieta zachodnia | Dobrze zbilansowana dieta keto |
| Trójglicerydy | Wysokie lub w górnej normie | Znacząco obniżone |
| Cholesterol HDL | Niski lub w dolnej normie | Podwyższony |
| Cholesterol LDL | Często podwyższony (dużo małych, gęstych cząsteczek) | Może wzrosnąć, ale często zmienia się struktura na większe cząsteczki |
Kiedy wzrost cholesterolu na keto powinien niepokoić?
Chociaż u większości osób profil lipidowy na diecie keto ulega poprawie, istnieje niewielka grupa tak zwanych „hiperrespondentów” (ang. hyper-responders). U tych osób obserwuje się bardzo gwałtowny i znaczny wzrost poziomu cholesterolu LDL. To rzadkie zjawisko, ale nie można go ignorować. Dlatego rozpoczynając przygodę z dietą ketogeniczną, warto wykonać badania krwi przed jej startem, a następnie powtórzyć je po około 3-6 miesiącach. Jeśli wyniki będą mocno niepokojące, konieczna jest konsultacja z lekarzem lub dietetykiem klinicznym, aby dostosować dietę lub rozważyć, czy jest to odpowiedni model żywienia dla Ciebie.
