Probiotyki na jelita bez recepty. Dobierz najlepszy probiotyk dla siebie

Autorka artykułu: mgr dietetyki Joanna Marciszewska

Probiotyki stają się coraz popularniejsze i z roku na rok wiemy coraz więcej o tym, w jakich przypadkach warto je stosować oraz jaką mają skuteczność. Z tego artykułu dowiesz się nie tylko, co to jest probiotyk, ale też, jakie szczepy probiotyczne są polecane przy zaparciach, biegunkach i innych przypadłościach. Dowiedz się, jaki probiotyk jest najlepszy dla ciebie i stosuj go odpowiednio, aby otrzymać rezultaty.

Spis treści:

• Co to jest probiotyk?
• Czym są probiotyki na jelita?
• Probiotyki na jelita – działanie
• Kiedy stosować probiotyk?
• Jak brać probiotyk na jelita?
• Probiotyki na jelita – zespół jelita drażliwego (IBS)
• Najlepszy probiotyk na zaparcia
• Jaki probiotyk przy biegunce?
• Probiotyk na wzdęcia
• Jak wybrać najlepszy probiotyk na jelita?
• Naturalne probiotyki na jelita
• Probiotyki na jelita bez recepty – leki a nie suplementy

Co to jest probiotyk?

Probiotyki to żywe mikroorganizmy – bakterie lub drożdże, których przyjmowanie daje korzyści zdrowotne. Najczęściej sprzedawane są w postaci kapsułek lub proszku do wymieszania z wodą. Pierwszą styczność z probiotykami z apteki mogłeś mieć podczas antybiotykoterapii, gdy lekarz przepisał Ci je jako tzw. “osłonę”. Większość szczepów probiotycznych jest w stanie “zamieszkać” w naszych jelitach i właśnie to jest celem ich przyjmowania. W niektórych przypadkach (np. Saccharomyces boulardii) przyjmowane probiotyki nie są w stanie pozostać i żyć w naszych jelitach, ale samo ich przyjmowanie i chwilowy pobyt w przewodzie pokarmowym wystarcza, aby pojawiły się pozytywne rezultaty. 

Czym są probiotyki na jelita?

Probiotyki na jelita to żywe mikroorganizmy, wykorzystywane w preparatach doustnych, których zadaniem jest działać w obrębie układu pokarmowego. Stosowane są profilaktycznie w czasie przyjmowania antybiotyków, w celu ochrony przed biegunką poantybiotykową i rzekomobłoniastym zapaleniem jelit wywołanego zakażeniem Clostridium difficile. Po zakończeniu antybiotykoterapii warto przez jakiś czas dalej stosować probiotyki, aby odbudować florę bakteryjną w jelicie grubym. Probiotyki na jelita stosuje się również przy zespole jelita drażliwego, zaparciach i biegunkach. 

Efekty doustnie stosowanych probiotyków może mieć też wpływ na inne układy – przykładowo mogą wpływać na stan skóry, a nawet nastrój. Probiotyki wykorzystuje się także w kosmetologii (kremy probiotyczne) i ginekologii (probiotyki dopochwowe). 

Probiotyki na jelita – działanie

Aby zrozumieć działanie probiotyków, warto poznać jakie działanie ma flora bakteryjna w przewodzie pokarmowym. U zdrowego człowieka masa mikrobioty w jelicie grubym sięga aż 2 kilogramów i jest niezbędna do zachowania prawidłowego trawienia, odporności, a nawet do utrzymania dobrego stanu emocjonalnego. 

Bakterie żyjące w naszym jelicie, mają dostarczane pożywienie w postaci m.in. błonnika pokarmowego – między innymi dlatego tak ważne jest utrzymanie odpowiedniej ilości błonnika w diecie. Bakterie jelitowe w zamian:

• produkują krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe, w tym silnie przeciwzapalny kwas masłowy, który zmniejsza ryzyko nowotworu jelita grubego,
• wytwarzają witaminy z grupy B oraz wit. K,
• stanowią barierę ochronną przed patogenami (chorobotwórczymi mikroorganizmami).

Prawidłowa mikrobiota w jelicie pomaga w zmniejszeniu ryzyka nie tylko chorób zakaźnych (infekcje przewodu pokarmowego), ale także chorób nowotworowych, metabolicznych, autoimmunologicznych i psychicznych. Zatem jak działa probiotyk na jelita? Jeśli przyjęty probiotyk zasiedli się w naszym jelicie grubym, to będzie to korzystny mieszkaniec, który może pomóc nam w zachowaniu zdrowia. Ważny jest jednak fakt, że samo przyjęcie probiotyku nie gwarantuje, że zasiedli on nasze jelito. Właśnie dlatego tak trudno sprawdzić działanie probiotyku – nie są one preparatem, który na pewno zadziała.  Z kolei probiotyki niezasiedlające jelit np. S. boulardii, mają inne działanie – m.in. pomagają w oczyszczeniu ścian jelit. 

Na mikrobiom w jelicie grubym ma wpływ wiele czynników, co wyjaśniam w tym artykule – Od czego zależy flora bakteryjna?

Kiedy stosować probiotyk?

Probiotyk warto przyjmować w różnych sytuacjach, m.in.:

• w trakcie i po zakończeniu antybiotykoterapii,
• przy zaburzeniach pracy przewodu pokarmowego – biegunka, zaparcia, 
• w leczeniu chorób przewlekłych jelit, np. zespół jelita drażliwego, 
• jako profilaktyka zakażeń układu moczowo-płciowego, szczególnie przy nawracających infekcjach,
• w profilaktyce i leczeniu raka okrężnicy i jelita grubego,
• przy próchnicy zębów,
• w leczeniu alergii pokarmowych,
• przy nietolerancji histaminy.

Więcej znajdziesz w naszym artykule – Kiedy brać probiotyk?

Jak brać probiotyk na jelita?

Jak zażywać probiotyk, aby spełnił swoją funkcję? Warto zapoznać się z ulotką dołączoną do zakupionego preparatu. Probiotyki na jelita, czyli preparaty doustne, często zaleca się przyjmować z posiłkiem. Ważne jednak, aby nie był to gorący posiłek lub popijany gorącymi płynami – pamiętaj, że probiotyk zawiera żywe mikroorganizmy i wysoka temperatura może je zniszczyć. Najczęściej poleca się przyjmowanie jednej kapsułki dziennie.

Jak długo stosować probiotyk na jelita? Zazwyczaj zaleca się przyjmowanie co najmniej przez kilka dni, a niekiedy kilka tygodni. Przy chorobach przewlekłych lekarz może zlecić stosowanie probiotyku na jelita przez kilka miesięcy. 

Probiotyki na jelita – zespół jelita drażliwego (IBS)

Pomimo tego, że istnieją na rynku probiotyki opisane jako skuteczne w zespole jelita drażliwego, to nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to, czy rzeczywiście wykazują wysoką skuteczność w zmniejszaniu objawów tej choroby. Przykładowo, Amerykańskie Stowarzyszenie Gastroenterologiczne (AGA, 2021) oświadczyło, że nie ma aktualnie wystarczających dowodów na to, aby zalecać osobom z IBS probiotyki. Z kolei Stowarzyszenie Kanadyjskie (CAG, 2019) uważa, że w pewnych przypadkach warto po nie sięgnąć, a Japońskie Stowarzyszenie (JSGE, 2021) zdecydowanie zaleca probiotykoterapię. 

Z pewnością kolejne lata badań w tym kierunku ujednolicą wytyczne organizacji gastroenterologicznych. A czego możemy dowiedzieć się z już przeprowadzonych badań? Poniżej kilka przykładowych probiotyków na jelita przy IBS. 

Lactobacillus plantarum 299v  – probiotyk na IBS

Jest to najbardziej polecany probiotyk na IBS, choć nie we wszystkich badaniach z tym probiotykiem odnotowano rezultaty. W badaniach, w których zauważono zmianę, zanotowano zmniejszenie bólu brzucha, wzdęć, uregulowanie wypróżnień. Zwykle stosowano ten probiotyk przez 4-8 tygodni, ale niektórzy badacze uważają, że maksymalny efekt suplementacji tego probiotyku osiągany jest w ciągu 12 tygodni probiotykoterapii.

W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie Sanprobi IBS. 

Bifidobacterium infantis 35624 – probiotyk na IBS

Ten probiotyk również nie we wszystkich badaniach wykazał efekt, ale w niektórych zauważono zmniejszenie bólu brzucha, poprawę wypróżnień i zmniejszenie gazów przy IBS.

W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie Symbiosys Alflorex. 

Saccharomyces boulardii  – probiotyk na jelita

Jego stosowanie poprawiało u osób z IBS wskaźnik QQL, czyli Quality Of Life. Oznacza to, że osoby dzięki przyjmowaniu go odczuły poprawę, która przełożyła się na jakość życia. 

Może być również pomocny przy SIBO i IMO, ponieważ jest to probiotyk, który nie zasiedla jelit, tylko zostaje wydalony. Zauważono pozytywny wpływ suplementacji na leczenie SIBO, a nawet zwiększała ona efekty antybiotykoterapii. 

W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie Enterol.

Najlepszy probiotyk na zaparcia

W przypadku, gdy zaparcia są objawem zespołu jelita drażliwego, to warto stosować powyżej opisane probiotyki. Przy okresowych zaparciach nie ma jednoznacznych wytycznych co do stosowania probiotyków, nie ma silnych dowodów naukowych, że mogą one być pomocne. Najczęściej stosuje się w zaparciach prebiotyki, jak laktuloza, oligofruktoza, czy fruktooligosacharydy , które działają jak środek przeczyszczający. Zapoznaj się też z innymi sposobami na zaparcia.

Lactobacillus reuteri DSM 17938 – probiotyk na zaparcia 

W jednym randomizowanym badaniu zauważono, że suplementacja tego probiotyku pomaga przy zaparciach funkcjonalnych i poprawia regularność ruchów jelit. 

W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie BioGaia. 

Jaki probiotyk przy biegunce?

W przypadku ostrej biegunki, nie spowodowanej antybiotykiem, według Światowej Organizacji Zdrowia pomocna może być suplementacja jednym z poniżej wymienionych probiotyków:

• Saccharomyces boulardii (np. Enterol)
• Saccharomyces cerevisiae (czyli drożdże piwowarskie, np. Lewitan)
• Lactobacillus rhamnosus GG (np. Dicoflor)
• Lactobacillus paracasei b 21060

W przypadku biegunki związanej z przyjmowaniem antybiotyków rekomendowane jest przyjęcie jednego z poniższych preparatów:

• Saccharomyces boulardii (np. Enterol)
• Lactobacillus rhamnosus GG (np. Dicoflor)
• Lactobacillus acidophilus CL1285

Co ważne, pomocne mogą być również probiotyki wieloszczepowe. 

Probiotyk na wzdęcia

Jakie będą dobre probiotyki na gazy i wzdęcia? Tak naprawdę to zależy od podłoża tego problemu. Jeśli jest on jednym z objawów zespołu jelita drażliwego, to warto przyjmować wyżej wymienione szczepy. Z kolei w przypadku, gdy są one efektem SIBO, to poza leczeniem farmakologicznym, pomocny może być szczep S. boulardii. 

Niekiedy wzdęcia są wynikiem nieprawidłowego trawienia w czasie stresu. Jeśli zauważasz u siebie duże nasilenie napięcia, stresu i lęku, to bardzo możliwe, że problem wzdęć i gazów się u Ciebie nasilił. W takim przypadku możesz zdecydować się na tzw. psychobiotyki, czyli szczepy bakterii, które mogą poprawiać samopoczucie emocjonalne. Poniżej wymieniłam kilka szczepów, które mają potencjał, jednak warto pamiętać, że badania w kierunku psychobiotyków są dopiero początkujące, w większości przeprowadzone wśród zwierząt, a nie u ludzi. 

Lactobacillus plantarum PS128 – probiotyk na jelita i mózg 

Może być pomocnym elementem leczenia bezsenności, stanów lękowych, przewlekłego niepokoju i depresji. W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie NeuraxBiotic Spectrum.

Lactobacillus rhamnosus HN001 – probiotyk na jelita i mózg

Wspiera oś jelito-mózg i może pomóc w poprawie samopoczucia emocjonalnego oraz osiągnięcia lepszej relaksacji ciała. W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie Estabiom Mama, Lacidofil.

Bacterium infantis 35624 – probiotyk na jelita i mózg

Ten szczep może pomóc zmniejszyć nasilenie nastrojów depresyjnych. W jakich preparatach znajdziesz ten probiotyk na jelita bez recepty? Przykładowo w suplemencie Alflorex.

Jak wybrać najlepszy probiotyk na jelita?

Przy wyborze probiotyku może pomóc sprawdzenie, co producent deklaruje na opakowaniu. Najlepiej jeśli zawartość jest dokładnie opisana, czyli zwracaj uwagę, czy jest informacja o konkretnym szczepie np. Lactobacillus plantarum PS128. 

Jeśli masz możliwość zakupu danego szczepu pod postacią leku, to również bym poleciła ten wybór. Istnieje duża różnica między lekiem a suplementem diety, ponieważ leki są dużo dokładniej kontrolowane. Decydując się na lek, masz niemal 100% pewność, że kupujesz preparat dobrej jakości, skuteczny w działaniu.  

Kolejny aspekt to liczba różnych szczepów w preparacie. Wieloszczepowe probiotyki nie oznaczają lepszego działania. Ważne, aby dobrać probiotyk odpowiedni do naszych potrzeb – jedno lub wieloszczepowy. 

Naturalne probiotyki na jelita

Nie zapominaj też o naturalnych probiotykach, czyli fermentowanych produktach spożywczych. Korzystne bakterie znajdziesz m.in. w:

• jogurcie, maślance, kefirze,
• kiszonych ogórkach, kapuście,
• kombuchy, 
• kimchi,
• i wielu innych sfermentowanych produktach. 

Probiotyki na jelita bez recepty – leki a nie suplementy

Jaki probiotyk to lek a nie suplement? Na rynku znajdziesz dużo więcej probiotyków w postaci suplementu diety. Poniżej przedstawiłam zestawienie probiotyków na jelita bez recepty, które są lekami. 

Nazwa leku probiotyku	Co zawiera?	Działanie
Lacidofil	Lactobacillus rhamnosus R0011, Lactobacillus helveticus R0052	Zawiera szczep należący do psychobiotyków, a dodatkowo polecany jest w odbudowie flory bakteryjnej po antybiotykach, w profilaktyce biegunki podróżnych.
Enterol	Saccharomyces boulardii	Stosowany w leczeniu i zapobieganiu biegunek o różnym pochodzeniu. Wykorzystywany w terapii IBS i SIBO.
Lakcid	Lactobacillus rhamnosus	Polecany w czasie i po zakończeniu antybiotykoterapii, a także w profilaktyce biegunki podróżnych.
Trilac	Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus, Bifidobacterium lactis	Zalecany jest w czasie i po zakończeniu antybiotykoterapii, w leczeniu rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy, a także w profilaktyce biegunki podróżnych.

Bibliografia:

1. Su G., Ko C., Bercik P.et.al. AGA Clinical Practice Guidelines on the Role of Probiotics in the Management of Gastrointestinal Disorders. Gastroenterology. 2020 Aug;159(2):697-705. doi: 10.1053/j.gastro.2020.05.059. Epub 2020 Jun 9. PMID: 32531291.
2. F.Guarner, M. Sanders, R. Eliakim et.al. Probiotics and prebiotics, 2017,World Gastroenterology Organisation Global Guidelines.
3. Suez, J., Zmora, N., Segal, E., & Elinav, E. (2019). The pros, cons, and many unknowns of probiotics. Nature Medicine. doi:10.1038/s41591-019-0439-x
4. Marlicz W, Skonieczna-Żydecka K, Krynicka P, Łoniewski I, Rydzewska G. Probiotics in irritable bowel syndrome – is the quest for the right strain over? Rapid review of existing guidelines and recommendations. Prz Gastroenterol. 2021;16(4):369-382. doi: 10.5114/pg.2021.111766. Epub 2021 Dec 19. PMID: 34976247; PMCID: PMC8690954.
5. Sharma, R., Gupta, D., Mehrotra, R., & Mago, P. (2021). Psychobiotics: The Next-Generation Probiotics for the Brain. Current Microbiology, 78(2), 449–463. doi:10.1007/s00284-020-02289-5