Dynia właściwości: dlaczego warto włączyć ją do diety?

To warzywo, które jesienią gości na wielu stołach. Zdrowotne właściwości dyni sprawiają, że warto sięgać po nią jak najczęściej.  Zawiera bowiem wiele cennych witamin i minerałów, które korzystnie wpływają na organizm.

Dynia ma dużą wartość odżywczą

Dynia jest warzywem, które powinniśmy bardziej doceniać. Nadaje się bowiem dla osób na diecie, ponieważ stanowi bogate źródło składników odżywczych, a przy tym zawiera naprawdę niewiele kalorii. Warto zatem poznać właściwości dyni – wtedy każdy przekona się, dlaczego włączenie jej do diety stanowi naprawdę dobry pomysł. Przy tym w kuchni sprawdzi się nie tylko dyniowy miąższ, ale również pestki.

Właściwości odżywcze dyni

Dynia jest bogata w błonnik pokarmowy (2,8-3 g/100 g), który wspomaga przemianę materii. Miąższ dyni zawiera cenne składniki odżywcze, takie jak:

• potas (278 mg/100 g) – reguluje ciśnienie krwi i pracę serca;
• witamina A (w postaci beta-karotenu) – działa przeciwzapalnie i chroni przed nowotworami;
• witamina C – wzmacnia odporność;
• magnez (12-14 mg/100 g) – wspomaga pracę układu nerwowego;
• wapń (21-66 mg/100 g) – budulec kości i zębów;
• cynk (0,32 mg/100 g) – ważny dla zdrowia prostaty i płodności.

Ponadto dynia zawiera także inne witaminy (m.in. E, K, z grupy B) oraz minerały (fosfor, żelazo). To również bogate źródło białka, co powinny mieć na uwadze osoby na diecie wegańskiej oraz wegetariańskiej. Przechodząc na ten model żywienia, warto wcześniej skonsultować się z dietetykiem i odpowiednio ułożyć jadłospis. Przydatna będzie też dieta pudełkowa – oferty znajdziesz na Dietly.

Właściwości odżywcze pestek dyni

Omawiając właściwości dyni, nie można zapominać o pestkach tego warzywa. Te niepozorne ziarenka w 30-40% składają się ze tłuszczu, który zawiera nienasycone kwasy tłuszczowe oraz fitosterole. Oprócz tego charakteryzuje je wysoka zawartość cynku, selenu i potasu, a także witamin z grupy, PP, A, C, E, D. Pestki dyni stanowią doskonały dodatek do sałatek, ale można traktować się jako zdrową przekąskę do pochrupania.

Ile kalorii ma dynia?

Jak wspomniano wcześniej, dynia jest jednym z warzyw o bardzo niskiej kaloryczności. W 100 g dyni zawiera się zaledwie 26 kcal. Taka wartość dotyczy dyni surowej – w przypadku gotowanej dyni jest jeszcze niższa, bo tylko 20 kcal. Dzięki temu można ją włączyć do diety redukcyjnej, ponieważ jej miąższ syci, ale jednocześnie nie przyczynia się do przyrostu tkanki tłuszczowej. Oczywiście wszystko zależy od dodatków, które mogą znacznie podnieść kaloryczność każdego posiłku.

Dynia – właściwości zdrowotne

Regularne spożywanie dyni może przynieść wiele korzyści dla samopoczucia. Zdrowotne właściwości dyni to między innymi:

• właściwości przeciwzapalne – dzięki zawartości beta-karotenu i witaminy C;
• ochrona przed chorobami serca – potas i błonnik regulują ciśnienie i poziom cholesterolu;
• poprawa kondycji skóry – witaminy A, C i E opóźniają procesy starzenia;
• wspomaganie odchudzania – dynia jest niskokaloryczna, a wysoka zawartość błonnika daje uczucie sytości;
• właściwości przeciwpasożytnicze – dzięki kukurbitynie zawartej w pestkach.

Dynia a cukrzyca. Czy cukrzycy mogą jeść dynię?

Cukrzycy mogą jeść dynię, ale powinni robić to z umiarem i w odpowiedni sposób. Choć dynia posiada wysoki indeks glikemiczny (IG=75), to ma niski ładunek glikemiczny ze względu na małą zawartość węglowodanów (7-8 g/100 g). Jednorazowa porcja dyni odpowiednia dla cukrzyka to ok. 200 g. 

Najlepiej jeść dynię gotowaną w kawałkach, pieczoną lub jako dodatek do dań z białkiem i tłuszczem, np. mięs, ryb, warzyw strączkowych, pestek, orzechów. Należy unikać przetworów z dyni z dodatkiem cukru jak ciasta czy kawa dyniowa.

Zastosowanie dyni w kuchni – przepisy z dynią w roli głównej

Warzywo można przyrządzać na wiele sposobów. Najpopularniejsze odmiany dyni to:

• dynia zwyczajna – do zup, sosów, przetworów;
• dynia piżmowa – do zup, placków, powideł;
• dynia hokkaido – do zup, purée, ciast, gotowania na parze;
• dynia makaronowa – jako warzywne spaghetti.

Z dyni można przyrządzić pyszne zupy-kremy, ciasta, placuszki, gnocchi czy risotto (przeczytaj Potrawy z dyni). Pestki dyni również mają cenne właściwości – warto je spożywać surowe czy prażone jako przekąskę lub dodatek do potraw.

Przepis na pożywną zupę dyniową

Składniki:

• 1 kg dyni (np. odmiany hokkaido);
• 2 ziemniaki;
• 1 cebula;
• 2 ząbki czosnku;
• 1 łyżka masła;
• 1 litr bulionu warzywnego;
• 1 łyżeczka kurkumy;
• 1 cm świeżego korzenia imbiru;
• sól, pieprz;
• opcjonalnie: śmietanka, pestki dyni do dekoracji.

Przygotowanie:
1. Dynię umyć, przekroić na pół, wydrążyć pestki. Pokroić w kostkę (jeśli używamy dyni hokkaido, nie ma potrzeby obierania ze skóry). Ziemniaki i cebulę obrać, pokroić w kostkę. Czosnek posiekać.
2. W dużym garnku roztopić masło, zeszklić na nim cebulę i czosnek. Dodać dynię oraz ziemniaki. Doprawić przyprawami oraz startym imbirem. Smażyć, co chwilę mieszając, przez ok. 5 minut.
3. Wlać gorący bulion, zagotować. Gotować na średnim ogniu pod przykryciem przez ok. 15-20 minut do miękkości warzyw.
4. Zupę zmiksować blenderem na gładki krem. W razie potrzeby doprawić do smaku solą i pieprzem.
5. Rozlać do talerzy. Można udekorować kleksem śmietanki oraz uprażonymi pestkami dyni.

Wskazówki:

• Zamiast ziemniaków można dodać bataty.
• Zupę można też doprawić curry lub słodką papryką.
• Krem będzie bardziej aksamitny jeśli pod koniec gotowania dodamy 100 ml śmietanki kremówki.

Smacznego! Taka domowa zupa z dyni to pyszna i rozgrzewająca propozycja na chłodne, jesienne dni.

Przepis na puree z dyni

Składniki:

• 1 kg dyni (np. odmiany hokkaido lub piżmowej);
• 2 łyżki masła;
• sól, pieprz;
• opcjonalnie: 2-3 łyżki śmietanki 36%.

Przygotowanie:
1. Dynię umyć, przekroić na pół, wydrążyć pestki. Pokroić w kostkę (jeśli używamy dyni hokkaido, nie ma potrzeby obierania ze skóry).
2. Dynię włożyć do garnka, dodać ok. 100 ml wody. Gotować pod przykryciem na średnim ogniu przez ok. 15-20 minut do miękkości.
3. Miękką dynię odcedzić z wody, przełożyć do miski. Dodać masło oraz doprawić solą i pieprzem do smaku.
4. Zmiksować blenderem lub rozgnieść praską na gładkie purée. Jeśli konsystencja jest zbyt gęsta, można dodać trochę wody z gotowania dyni.
5. Opcjonalnie dla kremowej konsystencji można dodać 2-3 łyżki śmietanki 36% i wymieszać.

Wskazówki:

• Purée można doprawić także innymi przyprawami jak gałka muszkatołowa, kurkuma, imbir, curry.
• Purée dyniowe to świetna baza do innych dań jak zupy krem, risotto, sosy, naleśniki, placuszki.
• Purée można przygotować na zapas i przechowywać w lodówce przez 2-3 dni lub zamrozić w pojemniku na kilka miesięcy.

Domowe purée z dyni to pyszny, zdrowy i prosty w przygotowaniu dodatek, który warto włączyć do swojego jadłospisu.

Właściwości dyni – warto je docenić

Dynia to warzywo o wielu prozdrowotnych właściwościach. Jest niskokaloryczna, a jednocześnie bogata w cenne składniki odżywcze – witaminy, minerały i błonnik. Regularne jedzenie dyni może m.in. działać przeciwzapalnie, chronić serce, poprawiać kondycję skóry i wspomagać odchudzanie. Warto włączyć ją do jesiennej diety i cieszyć się jej walorami zdrowotnymi.