Witamina E – właściwości i znaczenie. Co trzeba o niej wiedzieć?
Witamina E to niezwykle ważny składnik, który odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu. Jej właściwości sprawiają, że jest niezbędna dla zachowania zdrowia i witalności. Warto dowiedzieć się, jakie konkretnie korzyści przynosi.
Właściwości witaminy E
Witamina E jest silnym przeciwutleniaczem, co oznacza, że przeciwdziała utlenianiu białek, lipidów i DNA w organizmie, zapobiegając ich niszczeniu. Dodatkowo hamuje hemolizę krwinek czerwonych, wraz z selenem zapobiega stłuszczeniu wątroby, wpływa na czynność gruczołów wewnątrzwydzielniczych i uczestniczy w procesach rozrodczych – przeciwdziała bezpłodności. Witamina E pobudza również układ odpornościowy do lepszego funkcjonowania, zapewniając nam wyższą odporność na przeziębienia.
Właściwości przeciwutleniające witaminy E są szeroko wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym. Jej działanie jest szczególnie istotne dla naszej skóry i włosów, zapewniając skórze nawilżenie i ujędrnienie. Dodatkowo witamina E spowalnia proces starzenia się skóry i ma właściwości wygładzające oraz przyspiesza proces gojenia się ran. Wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych i zapobiega nadmiernemu krzepnięciu krwi, co dodatkowo chroni przed chorobami układu krążenia.
Jak niedobór witaminy E wpływa na organizm?
Z uwagi na powszechne występowanie witaminy E w żywności niedobory witaminy E u osób zdrowych występują niezwykle rzadko. Spotyka się je u niemowląt przedwcześnie urodzonych, zwłaszcza o niskiej masie urodzeniowej – poniżej 1500 g, osób mających zaburzenia procesów trawienia i wchłaniania. Stężenie witaminy E poniżej 11,6 µM we krwi człowieka wskazuje na niedobór tej witaminy. Do objawów jej niedoboru zalicza się między innymi:
- porażenie i dystrofię mięśni;
- niedokrwistość hemolityczną;
- zmiany zwyrodnieniowe w układzie nerwowym.
Niedobór witaminy E zmniejsza wydzielanie hormonu gonadotropowego, co jest przyczyną zwyrodnienia plemników u mężczyzn, u kobiet zaś zaburzeń w czasie ciąży, obumierania płodu, poronień.
Czy nadmiar witaminy E może szkodzić?
Badania nie wykazały żadnych negatywnych skutków spożywania witaminy E w żywności. Niekorzystne działanie witaminy E może wystąpić w przypadku niewłaściwego stosowania suplementów diety (co najmniej rok w ilości około 270 mg równoważnika α-tokoferolu/osobę/dobę). Nadmiar witaminy E objawia się zmęczeniem, osłabieniem mięśni, pogorszeniem koncentracji.
Źródła występowania witaminy E
Witamina E syntetyzowana jest wyłącznie przez rośliny, występuje także w produktach pochodzenia zwierzęcego. Znajduje się w większości produktów spożywczych w różnych ilościach. Podstawowym jej źródłem są tłuszcze roślinne, wśród nich oleje z zarodków pszenicy, słonecznikowy i krokoszowy. Witamina E jest obecna w produktach zbożowych, orzechach, warzywach, produktach mięsnych, mlecznych oraz w żółtku.
Ilość witaminy E ulega zmniejszeniu pod wpływem tlenu i promieni nadfioletowych. Długie przechowywanie produktów (nawet zamrożonych) wpływa niekorzystnie na jej zawartość w produktach spożywczych.
Produkt | Witamina E (mg) |
Olej z zarodków pszennych Olej słonecznikowy Orzechy laskowe Słonecznik nasiona Margaryna miękka 80% tłuszczu Olej kukurydziany Olej sojowy Orzechy arachidowe Otręby pszenne Pietruszka liście Morele suszone Papryka czerwona Śledź Żółtko | 149,0 46,71 38,71 27,81 27,72 14,30 12,58 9,10 3,81 3,16 3,03 2,90 2,30 2,15 |
Osoby, które chcą zadbać o odpowiednią podaż witaminy E, a jednocześnie nie mają czasu na samodzielne przygotowywanie posiłków, mogą skorzystać z diety pudełkowej. Oferty firm cateringowych można znaleźć i porównać na Dietly. Profesjonalnie skomponowane zestawy posiłków, dostarczane prosto do domu, uwzględniają zapotrzebowanie na kluczowe składniki odżywcze, w tym witaminę E. Dzięki temu, decydując się na dietę pudełkową, można mieć pewność, że organizm otrzyma niezbędną porcję przeciwutleniaczy, które wspierają zdrowie i witalność.
Jak dawkować witaminę E?
W niektórych uprzemysłowionych regionach świata suplementacja diety witaminą E staje się coraz bardziej popularna, szczególnie w kręgach rozwiniętych. Czy suplementacja witaminą E ma sens? Tak jak wspomniano – niedobór witaminy E obserwuje się u osób z zespołem złego wchłaniania oraz u osób starszych. Zdrowi ludzie, których dieta jest pełnowartościowa, nie mają podstaw do suplementacji diety witaminą E. Warto pamiętać, że związek ten występuje w wielu produktach spożywczych, a bezpodstawna suplementacja witaminą E w dużych dawkach może być niekorzystna dla naszego zdrowia. Przed rozpoczęciem suplementacji warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Warto mieć na względzie, że witamina E to niezwykle ważny składnik, który pełni w organizmie wiele istotnych funkcji. Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym pomaga chronić komórki przed uszkodzeniami, wspiera zdrowie układu krążenia i wpływa korzystnie na kondycję skóry. Warto zadbać o odpowiednią podaż witaminy E poprzez zrównoważoną dietę bogatą w naturalne źródła tego składnika. W razie wątpliwości dotyczących suplementacji zawsze należy porozmawiać z lekarzem lub dietetykiem.