Czym są elektrolity dla dzieci? Jak zapobiegać odwodnieniu u dzieci?

Autorka artykułu: dietetyczka Joanna Marciszewska

Kupujesz elektrolity dla dziecka, ale nie wiesz, które wybrać? A może zastanawiasz się, w jakich sytuacjach się je podaje i czy warto mieć je w domowej apteczce? Z tego artykułu dowiesz się, po co są elektrolity, które najlepiej kupić dla dziecka i w jakich sytuacjach będą kluczowe. Przeczytaj i wybierz najlepsze elektrolity dla dzieci! 

Spis treści:

• Czym są elektrolity dla dzieci?
• Kiedy potrzebne są elektrolity dla dzieci?
• Najczęstsze objawy odwodnienia i niedoboru elektrolitów u dzieci
• Przyczyny niedoboru elektrolitów u dzieci
• Elektrolity jakie wybrać dla dziecka?
• Kiedy podawać elektrolity dla dzieci?
• Jak dawkować elektrolity dla dzieci?
• Co zrobić, gdy dziecko nie chce przyjmować elektrolitów?
• Czy można przedawkować elektrolity?

Czym są elektrolity dla dzieci?

Elektrolity to jony soli, do których należy sód, potas, magnez, wapń, żelazo, a także jony chlorkowe i fosforanowe. W organizmie człowieka pełnią wyjątkowo ważne funkcje:

• odpowiadają za równowagę wodno-elektrolitową,
• dzięki nim zachowane jest odpowiednie pH krwi i innych płynów wewnętrznych,
• biorą udział w przewodzeniu impulsów nerwowych,
• odpowiadają za prawidłową pracę mózgu i układu nerwowego,
• są kluczowe w pracy mięśni  – w tym mięśnia sercowego. 

Na rynku istnieją dedykowane elektrolity dla dzieci, ale zwykle na opakowaniach standardowych elektrolitów jest po prostu określone dawkowanie dla najmłodszych, w zależności od masy ciała. Kupując elektrolity dla niemowląt, warto kupić dedykowany produkt, ponieważ wiele standardowych preparatów jest do stosowania od 6 miesiąca życia. Elektrolity, których potrzebuje dziecko to te same substancje, które potrzebuje dorosła osoba – różnica to tkwi w dawce. Co ważne, przy wyborze elektrolitów dla dziecka, warto się jeszcze dokładniej przyjrzeć składowi preparatu i wybierać najlepiej takie, które nie zawierają dodatku sztucznych słodzików (np. acesulfam K, aspartam). W skrócie – najlepsze elektrolity to takie, które mają bardzo prosty skład i nie zawierają niepotrzebnych, sztucznych dodatków. 

Kiedy potrzebne są elektrolity dla dzieci?

Dzieciom zaleca się elektrolity przy biegunce, przy wymiotach lub w przypadku odwodnienia i niedoboru elektrolitów z innego powodu (np. niewystarczające spożycie płynów w czasie upalnych dni). Najmłodsze dzieci mają dużo wyższe ryzyko rozwinięcia odwodnienia, dlatego rodzice maluchów powinni mieć w domowej apteczce elektrolity dla dzieci w razie nagłej potrzeby – np. biegunka lub wymioty w nocy. 

Najczęstsze objawy odwodnienia i niedoboru elektrolitów u dzieci

Objawy odwodnienia i niedoborów elektrolitów u dzieci są bardzo podobne, dlatego, jeśli zauważysz ich występowanie, to zacznij reagować. Przede wszystkim podaj dziecku płyny do wypicia – przy lekkim odwodnieniu nie ma jeszcze konieczności podawania elektrolitów dla dzieci. W przypadku, gdy zauważasz te objawy po znacznej utracie płynów (np. intensywny trening, wymioty, biegunka), to możesz podać elektrolity. Jeśli jednak objawy będą znaczące – np. bardzo duże zmęczenie, zaburzony oddech, czy nawet omdlenie – to jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem. 

Rzadsze sikanie 

Jeśli dziecko jeszcze korzysta z pampersów, to możemy obserwować, czy dziecko sika tak często, jak zwykle. Jeśli musimy znacznie rzadziej wymieniać pampersa, to choć jest to wygodne, to powinno być dla nas znakiem do niepokoju. 

Inny wygląd języka

Drugim sygnałem może być zmieniony wygląd języka – u dobrze nawodnionego dziecka będzie on wilgotny, a w jamie ustnej będzie tworzyła się ślina. W przypadku odwodnienia język zmienia swój wygląd – jest nieco bardziej wysuszony. 

Płacz bez łez

Przy odwodnieniu organizm dziecka ma problem z wytwarzaniem łez, dlatego ich brak przy płakaniu będzie ważnym sygnałem. 

Rozdrażnienie i zmęczenie

Zmiana zachowania, większa marudność, zmęczenie – to również może świadczyć o odwodnieniu. Szczególnie jeśli mamy przypuszczenie, że dziecko wypiło mało płynów, albo jest duży upał, to nie możemy przejść obok takiego objawu obojętnie. 

Przyczyny niedoboru elektrolitów u dzieci

Przyczyny niedoborów elektrolitów u dzieci są niemal identyczne, jak przyczyny odwodnienia. Występują w wyniku wzmożonego wydalania płynów w czasie biegunki i wymiotów, mogą pojawić się także w czasie gorączkowania (wysoka potliwość), w czasie upałów lub po prostu w dniach, w których dziecko sięga po zbyt małą ilość płynów. Niekiedy w wyniku dużej aktywności fizycznej, w czasie której dziecko nie sięgało po płyny, również może pojawić się niedobór elektrolitów u dziecka. 

Elektrolity jakie wybrać dla dziecka?

Najlepsze elektrolity to takie, które charakteryzują się prostym składem i nie zawierają niepotrzebnych dodatków (np. sztucznych słodzików). Dobre elektrolity dla dzieci powinny zawierać informację o osmolalności (np. 222 mmol/l), glukozę, sód oraz potas. Tak, tak – glukozę znajdziesz w dobrych elektrolitach dla dzieci i jej dodatek pomaga uzyskać odpowiednią osmolalność i lepsze nawodnienie, o czym pisaliśmy w artykule o domowych izotonikach. Ewentualne dodatki aromatów mogą być pomocne, jeśli dziecko nie chce pić elektrolitów o neutralnym smaku albo ma niechęć do picia i czymś musimy je zachęcić – wtedy elektrolity smakowe mogą się dobrze sprawdzić. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jakie elektrolity dla dzieci będą najlepsze, to zajrzyj na zestawienie od Pana Tabletki. 

A gdzie kupić elektrolity? Najlepiej w aptece – mamy większą pewność, że były odpowiednio przechowywane, a farmaceutka/ta pomoże nam wybrać dobry preparat.

Kiedy podawać elektrolity dla dzieci?

Warto podawać elektrolity dla dziecka w przypadku, gdy zmaga się ono z biegunką lub wymiotami – takie objawy mogą doprowadzić w szybkim czasie do odwodnienia i niedoboru elektrolitów.  Również elektrolity na gorączkę są niekiedy zalecane – w przypadku, gdy gorączka jest wysoka, potliwość jest duża, a dziecko nie chciało pić wody i zaczynają się objawy odwodnienia. 

Jak dawkować elektrolity dla dzieci?

Dawkowanie elektrolitów dla dzieci zależy od:

• stopnia odwodnienia,
• masy ciała,
• indywidualnych zaleceń lekarza.

Na ulotce elektrolitów dla dziecka znajdziesz informację o sugerowanej dawce na kilogram masy ciała. Najczęściej nieco większa dawka zalecana jest w pierwszych godzinach, a następnie nieco mniejsza każdorazowo po wymiotach lub biegunce. Elektrolity podaje się zazwyczaj rozpuszczone w wodzie – zwykle do rozpuszczenia w 200 ml wody. Co ważne, elektrolitów dla dzieci i dorosłych nie należy dodatkowo dosładzać, ponieważ zmieni się wtedy osmolalność roztworu.

Co zrobić, gdy dziecko nie chce przyjmować elektrolitów?

Elektrolity na odwodnienie mogą nie smakować dziecku ze względu na słony smak – w takim przypadku możesz spróbować z preparatami aromatyzowanymi (np. elektrolity truskawkowe, bananowe). Dodatkowo zachęcającym urozmaiceniem może być podanie ich w ładnym kubeczku, włożenie do niego kolorowej rurki. Lekko schłodzone elektrolity dla dziecka to też dobry pomysł, szczególnie w czasie upałów. 

Jeśli dziecko mimo wielu prób nie chce przyjmować elektrolitów, to próbuj wszystkich innych sposobów na dostarczenie mu ich z innych źródeł. Możesz podawać owoce, warzywa, wodę z miodem i owocami, zupy. Uważaj tylko na słodkie napoje typu coca-cola i soki owocowe/napoje, ponieważ z uwagi na to, że są hipertonikami, to mogą nasilać odwodnienie. Lepszą opcją może być woda z dodatkiem soku – wtedy obniżymy nieco osmolalność. 

Czy można przedawkować elektrolity?

Tak! I właśnie dlatego elektrolity dla dzieci nie powinny być standardowym napojem na co dzień – stosowane są tylko w określonych sytuacjach przy odwodnieniu. Nadmiar elektrolitów może skutkować wymiotami, sennością, zawrotami głowy, omdleniami, drżeniem mięśni, a nawet zaburzeniami pracy serca. Z tego powodu warto z rozwagą podchodzić do wprowadzania elektrolitów dziecku i stosować ilość zgodną z informacją na opakowaniu.