Blog

Co to superfoods i czy warto je jeść?

Autorka artykułu: dietetyk Joanna Marciszewska

Słowo “superfoods” może Ci się kojarzyć z bardzo zdrowym jedzeniem, ale też… z dość wysoką ceną. Tak są nazywane między innymi jagody goji, komosa ryżowa (znana też jako quinoa), czy nasiona chia, które stają się coraz bardziej popularne i dostępne, choć nieustannie znacznie droższe od innych produktów. Co ciekawe, “superfoods” nie ma żadnej definicji naukowej, jest po prostu terminem marketingowym. W takim razie co on realnie oznacza i czy warto inwestować w tzw. produkty superfoods? 

Co to superfoods?

Takim hasłem nazywane są produkty spożywcze, które cechują się wysoką zawartością prozdrowotnych składników, takich jak antyoksydanty, błonnik pokarmowy, kwasy omega-3, składniki mineralne, czy witaminy. Porównałabym to do telefonów – możesz kupić taki z dobrym aparatem i słabą baterią, albo z rewelacyjnym wyświetlaczem i niewielką pamięcią, albo… kupić super telefon, który będzie miał niemalże wszystkie zalety w jednym. Mocna bateria, piękny wyświetlacz, świetny aparat. Takie właśnie są superfoods. To produkty, które też wyróżniają się na tle innych, bo mają sporo zdrowych składników w jednej porcji. 

artykuł superfood
https://dietly.pl/blog/kiszonki-zimowe-superfoods

Czy warto dopłacić za nazwę “superfoods”?

Można by było się spodziewać, że ta nazwa jest stricte dietetycznym, naukowym terminem. Jednak jak już wiesz – jest po prostu terminem marketingowym, co być może kiedyś się zmieni. Superfood miał swój debiut już w początkach XX wieku, gdy United Fruit Company właśnie tak nazwała sprzedawane przez siebie banany. Zaczęli pod tym hasłem propagować prozdrowotność bananów, przekonując klientów do zakupu. 

Od tego czasu świat marketingu wydaje się czerpać coraz większe korzyści z nazywania produktów “superfood”, a konsumenci chętnie płacą za nieco droższą żywność, która jest tak oznaczona. Jednak prawdę mówiąc, biorąc pod uwagę to, jak wiele warzyw, owoców, orzechów, zbóż i innych grup cechuje się wysokimi wartościami odżywczymi, trudno jest o wybranie tych “najlepszych”. Istnieje dużo tanich i ogólnodostępnych produktów, które również moglibyśmy nazwać “superfood”, ale nie są wystarczająco dobrze promowane, aby zbudować w nas takie przekonanie. 

dieta planetarna

Najpopularniejsze superfoods 

W tym artykulę przyjrzę się tym najbardziej popularnym superfoods, podpowiem Ci, czy warto je kupować i dam kilka propozycji na nieco bardziej ekonomiczne superprodukty. 

Czy jarmuż jest zdrowy?

Jeszcze kilka lat temu niewiele osób wiedziało co to jarmuż, a teraz dla niemalże każdego jest znajomym produktem, uznawanym za superfood. Jego popularność zaczęła wzrastać od 2011 roku, gdy w znanym programie Ellen Show, Gwyneth Paltrow pokazała widzom jak przygotować chipsy z jarmużu. 2 lata później American Kale Association, czyli stowarzyszenie jarmużowe [sic!], zajęło się szerszym marketingiem tego warzywa. Zaczęto prowadzić lobby w kierunku wprowadzania jarmużu do wielu znanych książek kulinarnych, powstawały różne prozdrowotne produkty – np. koktajle lub chipsy jarmużowe. Ta zielona moda trafiła również do naszego kraju i już od kilku lat możemy znaleźć dodatek jarmużu w restauracjach, przepisach oraz posiłkach z cateringu dietetycznego

Czy rzeczywiście warto wzbogacać swoją dietę o liście jarmużu? Trzeba przyznać, że to warzywo ma sporo witamin – m.in. K, A, C  oraz substancji mineralnych. Jest źródłem cennego błonnika pokarmowego i antyoksydantów. Jeśli jednak bardziej smakuje Ci szpinak, albo inne ciemnozielone warzywo liściaste, to śmiało możesz zrobić taką podmiankę, bo znajdziesz w nich bardzo podobne wartości odżywcze. 

ps://dietly.pl/blog/rosliny-straczkowe-przeglad

Jakie są właściwości nasion chia?

Rosnąca popularność nasion chia ma równie ciekawą historię. Okazuje się, że największy “boom” na chia pojawił się po wydaniu książki Born To Run w 2009 r. przez McDougalla. Autor opisał w niej zwyczaje Indian Tarahumara żyjących w Meksyku, którzy mają niezwykłe umiejętności i zaskakujące wyniki w biegach długodystansowych. Okazało się, że często sięgają oni po napój nazywany “iskiate”, który składa się z wody, nasion chia, soku z cytryny oraz miodu lub syropu klonowego. W ten sposób napój na bazie nasion chia stał się niezwykle popularny wśród biegaczy, sportowców, a także osób, które po prostu chcą jeść zdrowo. 

Nasiona chia mają czym się pochwalić w kwestii wartości odżywczej – są źródłem przeciwzapalnych kwasów omega-3, obfitują w błonnik poprawiający pracę jelit, zawierają aż 19% białka i niezwykle dużo antyoksydantów. 

O tym, czym dokładnie są antyoksydanty i jak wpływają na nasze zdrowie pisaliśmy tutaj: Jaka żywność jest najbogatsza w antyoksydanty? Czym są wolne rodniki?

Chia są atrakcyjne z uwagi na ich zdolność do żelowania płynów, dlatego różnego rodzaju desery z ich wykorzystaniem wyglądają wyjątkowo. Produktem dużo tańszym, ale podobnym pod kątem składu jest siemię lniane, zatem jeśli szukasz bardziej ekonomicznego zamiennika, to być może masz już go w swojej kuchennej szafie. Dla porównania, kilogram nasion chia kosztuje ok. 27 zł, a za 1 kg siemienia lnianego zapłacimy 12 zł.

Czy komosa ryżowa jest zdrowsza od innych kasz?

Quinoa, czyli komosa ryżowa, jest uprawiana w Ameryce Południowej od tysięcy lat – okazuje się, że często sięgali po nią Inkowie. Jest uznawana za superfood i uważam, że nie bez powodu, bo rzeczywiście wyróżnia się na tle innych kasz. 

Niestety jej cena jest niezwykle wysoka – za 1 kg zapłacimy ok. 30 zł, a przykładowo za 1 kg kaszy jaglanej – 7 zł. A jak kształtuje się porównanie składników odżywczych komosy?

W 100 g Żelazo WapńMagnezBiałko
Komosa ryżowa8.9 mg61 mg313 mg14 g
Kasza gryczana2,2 mg17 mg221 mg13,2 g
Kasza jaglana3,0 mg8 mg114 mg11 g
Kasza jęczmienna3,6 mg 33 mg133 mg 12,5 g
https://dietly.pl/blog/produkty-light-wady-i-zalety

Przeglądając zawartość żelaza, wapnia, magnezu, białka – komosa totalnie wygrywa! Trzeba przyznać, że nie bez powodu nazywana jest superfood. Co więcej, ma niski indeks glikemiczny – czyli będzie odpowiednia przy cukrzycy lub insulinooporności, a także obfituje w prozdrowotne antyoksydanty. Czy w takim razie warto zapłacić za nią 4-krotnie więcej? Myślę, że od czasu do czasu może być elementem diety, dodatkiem do dań wytrawnych i słodkich. Na co dzień możesz bazować na tańszych kaszach, a co jakiś czas sięgnąć po to superfood. Przyznam, że komosa ryżowa w niezwykle ciekawych wydaniach pojawia się w posiłkach z cateringów dietetycznych – możesz sprawdzić planowane menu wybranej diety pudełkowej na Dietly i podejrzeć, czy komosa będzie wkrótce serwowana. 

Top 5 najtańszych superfoods 

Całe szczęście natura obdarzyła naszą planetę różnorodnymi gatunkami roślin bogatych w prozdrowotne składniki i zdrowa dieta tak naprawdę nie musi czyścić naszego portfela. Istnieje wiele znanych, tanich i na co dzień stosowanych produktów o wspaniałych właściwościach. Które z nich zasługują na Twoją uwagę? 

Photo by Mike Kenneally on Unsplash
Photo by Mike Kenneally on Unsplash
  • Czosnek

Jego silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze zasługują na uznanie. W małym ząbku czosnku możemy znaleźć dużą dawkę zdrowia. Okazuje się, że spożywanie tego warzywa może pomóc także w uregulowaniu lipidogramu, a konkretniej – poziomu cholesterolu we krwi. Jeśli lubisz smak i aromat czosnku, to śmiało! Dodawaj go do diety kiedy tylko masz ochotę. 

Cena: 2-3 zł za 1 główkę

Photo by Aarón Blanco Tejedor on Unsplash
  • Jabłka 

Wysoka zawartość błonnika pokarmowego, antyoksydantów i witamin w jabłku sprawia, że zdecydowanie możemy nazwać je superfood. W dodatku jest tak wygodne w spożyciu, że zawsze znajdziesz na nie czas i może być zdrową przekąską na co dzień. 

Cena: 2 – 4 zł / kg

Photo by Jia Ye on Unsplash
  • Zielona herbata 

Jest w niej niezwykle dużo antyoksydantów, które nie tylko pomagają w opóźnianiu procesów starzenia się, ale także wykazują silnie przeciwnowotworowe działanie. Co więcej, zieloną herbatę zalicza się do substancji termogenicznych, czyli przyspieszających przemianę materii. Co powiesz na wprowadzenie jej do codziennego menu? 

Cena: 0,20 zł za 1 filiżankę herbaty

aronia owoc
Photo by Kat von Wood on Unsplash
  • Aronia

Ten cierpki w smaku owoc okazuje się być jednym z najlepszych źródeł antyoksydantów. Wykazuje działanie przeciwzapalne i wspiera pracę układu odpornościowego. Idealny wybór dla zachowania młodego wyglądu skóry oraz utrzymania zdrowia. Co prawda, z uwagi na charakterystyczny smak, trudno jest jeść aronię w formie zwyczajnej przekąski. Sprawdzi się jednak świetnie jako dodatek do koktajli, fit deserów lub w formie 100% soków. Przez cały rok możesz kupić suszone owoce aronii oraz soki, a w czasie sezonu możesz wypróbować je w formie surowej. 

Cena:

  • aronia suszona: ok. 25 zł / kg 
  • aronia świeża: 10-20 zł / kg 
  • sok z aronii: 10 zł / litr
Photo by FOODISM360 on Unsplash
  • Buraki

Zupa buraczkowa, sok z buraka, ćwikła, barszcz czerwony, carpaccio, a nawet… ciasta. Pomysłów na to warzywo w kulinarnym świecie jest mnóstwo. Jeśli lubisz buraki, to mam dobrą wiadomość – to świetne superfood. Jego silnie ciemnoczerwony kolor zawdzięczamy dużej ilości antyoksydantów. Co ciekawe, sok z buraka znajduje swoje zastosowanie w sporcie, ponieważ jest naturalnym źródłem azotanu. Ta substancja zostaje w organizmie przekształcona do tlenku azotu, za sprawą którego dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych i mięśnie zaczynają być lepiej odżywiane w czasie wysiłku. Shoty buraczane są chętnie wykorzystywane przez sportowców – taki naturalny doping wychodzi im tylko na zdrowie. 

Cena: ok. 2,50 zł / kg

https://dietly.pl/blog/jak-dbac-o-odpornosc-w-czasie-pandemii-koronawirusa/

Podsumowując, wśród superfood znajdziemy tańsze i droższe produkty, ale z całą pewnością warte wprowadzenia do diety. Wybierając te rodzime, nie tylko dbasz o swój portfel, ale także zmniejszasz ślad węglowy swoich posiłków. Jeśli jednak nie masz głowy do precyzyjnego śledzenia składów, i nie masz czasu na gotowanie, a zależy Ci na urozmaiconej, zdrowej diecie, to pamiętaj, że catering dietetyczny może Ci w tym pomóc. Superfoods w różnych formach to na diecie pudełkowej codzienność, a Ty z każdym dniem będziesz się uczyć, jak komponować potrawy, aby zadbać o swój organizm. 

https://dietly.pl/

Popularne wpisy na blogu:

Jak wybrać najlepszy catering dietetyczny?
Co to jest mgła mózgowa? Część II – jak przeciwdziałać i walczyć z mgłą mózgową?
Gwiazdki i kruczki, czyli na co zwracać uwagę i jak wybrać catering dietetyczny?
Jaką dietę pudełkową wybraliby bohaterowie Gwiezdnych Wojen?
Czy badania przed dietą redukcyjną są konieczne? Badania, które warto wykonać przed odchudzaniem.
Czy uzależnienie od jedzenia istnieje? Czym jest jedzenioholizm, jak go rozpoznać oraz jak sobie z nim radzić.
3 dniowy jadłospis lekkostrawny
Dieta 1500 kcal – 3-dniowy jadłospis odchudzający
Jak nie przytyć na urlopie? – dieta podczas wakacji.
Psychodietetyka, zaburzenia odżywiania i ciałopozytywność – wywiad z Katarzyną Koćwin
Czy naprawdę muszę się odchudzać? Kanon kobiecego piękna na przestrzeni wieków
Najlepsze cateringi wegetariańskie w Krakowie – TOP 10
Najlepsze cateringi dietetyczne w Krakowie – TOP 10 diet z niskim indeksem glikemicznym
Najlepsze cateringi dietetyczne w Krakowie – TOP 10 diet standardowych
Jak zmienia się kanon kobiecego piękna w zależności od kultury? 5 przykładów dookoła świata