Dieta w chorobie Hashimoto – podstawowe zasady. Co warto wiedzieć?

Wobec rosnącej liczby diagnoz dieta w chorobie Hashimoto staje się niezbędnym elementem terapii, wspierającym funkcjonowanie tarczycy. W artykule omawiamy podstawowe zasady żywienia, które minimalizują objawy i wzmacniają efekty leczenia. Zacznij świadomie dbać o zdrowie!

Dziedzina nauki o żywieniu dostarcza nam nowych informacji każdego roku, co może wprawić niektórych w uczucie zagubienia. Aby pomóc w rozstrzygnięciu tego, które elementy naszej diety mają udowodniony wpływ na przebieg niedoczynności tarczycy Hashimoto, zasięgnęliśmy do aktualnych badań naukowych. W tym artykule rozwiewamy najczęściej pojawiające się w obrębie Hashimoto diety. Jakie produkty należy wyeliminować po otrzymaniu diagnozy? Czym różni się choroba Hashimoto od innych zaburzeń pracy tarczycy? Jak zadbać o swoją codzienną dietę, aby wspomóc pracę tego gruczołu?

Dieta w chorobie Hashimoto – zalecane produkty

Dieta w chorobie Hashimoto powinna obfitować w produkty dostarczające składników wspierających pracę tarczycy i łagodzących stan zapalny:

• szczególnie zalecane są tłuste ryby morskie, takie jak łosoś, makrela czy sardynki, będące doskonałym źródłem kwasów omega-3 o działaniu przeciwzapalnym;
• jadłospis warto wzbogacić o pełnoziarniste produkty zbożowe, w tym kasze (zwłaszcza gryczaną), brązowy ryż, komosę ryżową i pieczywo razowe;
• niezbędnym elementem diety są również różnorodne warzywa i owoce, ze szczególnym uwzględnieniem zielonych warzyw oraz owoców jagodowych, które dostarczają przeciwutleniaczy i witamin;
• kluczowe znaczenie mają także orzechy (włoskie, brazylijskie, laskowe, migdały) oraz nasiona (pestki dyni, słonecznika, siemię lniane), będące cennym źródłem selenu i zdrowych tłuszczów;
• dieta powinna zawierać również chude mięso (głównie drób), jaja oraz zdrowe tłuszcze roślinne, takie jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy i lniany;
• dodatkowo warto włączyć do jadłospisu awokado, które dostarcza wartościowych tłuszczów i składników odżywczych wspierających funkcje tarczycy.

Choroba Hashimoto – dieta na odchudzanie

Pierwszym krokiem do osiągnięcia prawidłowej masy ciała przy występującej chorobie Hashimoto powinno być rozpoczęcie farmakoterapii zgodnie z zaleceniami lekarza. Dzięki temu możliwe będzie uregulowanie poziomów hormonów tarczycowych, których niedobór objawia się ciągłym zmęczeniem i apatią. Przy takich objawach niezwykle trudno jest podejmować się zaplanowanej oraz spontanicznej aktywności fizycznej, co jest jednym z powodów zmniejszonego zapotrzebowania energetycznego wśród osób z nieleczoną chorobą Hashimoto. 

Kolejną przyczyną jest to, że hormony produkowane przez ten gruczoł pobudzają nasze tempo metabolizmu i ich niski poziom sprawia, że trzeba przyjmować nieco mniej kilokalorii. Właśnie ze względu na ten fakt, niedobór hormonów tarczycy występujący przy Hashimoto sprzyja niezaplanowanemu wzrostowi masy ciała i jest niekiedy dużą przeszkodą na drodze jej redukcji. Aby osiągnąć prawidłową wagę, poza regularnym stosowaniem zaleconych przez lekarza leków, warto rozpocząć stosowanie w Hashimoto diety o ujemnym bilansie energetycznym

W porównywarce Dietly znajdziesz firmy cateringowe, które mają w swojej ofercie diety dla osób z Hashimoto. Stanowi to duże ułatwienie – zwłaszcza na początku, gdy wiedza o prawidłowym żywieniu nadal jest przyswajana.

Co wyeliminować z diety w chorobie Hashimoto?

Z diety w chorobie Hashimoto trzeba wykreślić produkty będące źródłem substancji goitrogennych. Goitrogeny, zwane także związkami wolotwórczymi, mają zdolność do hamowania wchłaniania jodu w organizmie oraz pobudzają wydalanie tego pierwiastka. Efektem spożywania dużych ilości tych substancji może być niedobór jodu, który będzie skutkował pogłębieniem niedoczynności tarczycy.

Aby tego uniknąć, należy zwrócić uwagę na skład swojej diety w Hashimoto i starać się eliminować najbogatsze źródła goitrogenów, czyli:

• soję (i jej przetwory, np. tofu, mleko sojowe);
• brokuły;
• kalafior;
• warzywa kapustne.

Ze względu na to, że te związki mają zdolność rozpuszczania się w wodzie, warto także wykluczyć z jadłospisu zupy przygotowywane na bazie tych warzyw. Korzyścią tej zdolności do rozpuszczania się w wodzie jest to, że przygotowywanie tych produktów poprzez gotowanie może zmniejszyć zawartość substancji wolotwórczych w końcowym daniu. 

Więcej o tym, czego nie wolno jeść na diecie Hashimoto znajdziesz TUTAJ.

Przykładowy jadłospis diety Hashimoto

Przedstawiony jadłospis diety Hashimoto jest bogaty w produkty przeciwzapalne, wspierające pracę tarczycy i wzmacniające układ odpornościowy. Wyeliminowano z niego gluten (potencjalny alergen przy Hashimoto), ograniczono produkty nabiałowe oraz całkowicie wykluczono wysoko przetworzoną żywność i cukier rafinowany. Zaleca się również picie minimum 2 litrów wody dziennie, co wspomaga metabolizm i pomaga w eliminacji toksyn.

Posiłek	Składniki	Korzyści zdrowotne
Śniadanie	Owsianka bezglutenowa (50 g płatków owsianych bezglutenowych) z 1 łyżką nasion chia, 1 łyżką siemienia lnianego, garścią orzechów włoskich, 1 łyżeczką miodu i świeżymi borówkami. Napój: Herbata ziołowa (np. z pokrzywy lub mięty)	Płatki owsiane bezglutenowe dostarczają złożonych węglowodanów i błonnika. Siemię lniane i nasiona chia zawierają kwasy omega-3 o działaniu przeciwzapalnym. Orzechy włoskie są źródłem selenu wspierającego tarczycę. Borówki bogate w przeciwutleniacze chronią przed stresem oksydacyjnym.
II śniadanie	Smoothie z awokado (1/2 sztuki), garści szpinaku, 1 kiwi, 1 łyżki oleju lnianego i 200 ml napoju migdałowego. Dodatkowo: 2 orzechy brazylijskie	Awokado dostarcza zdrowych tłuszczów i witamin. Szpinak jest źródłem żelaza i przeciwutleniaczy. Olej lniany zapewnia kwasy omega-3. Kiwi bogate w witaminę C wspiera układ odpornościowy. Orzechy brazylijskie to jedno z najlepszych źródeł selenu niezbędnego dla prawidłowego funkcjonowania tarczycy.
Obiad	Pieczony łosoś (150 g) z ziołami (rozmaryn, tymianek, bazylia). Komosa ryżowa (50 g suchej) z oliwą z oliwek extra virgin. Gotowane na parze brokuły, marchew i cukinia. Napój: Woda z cytryną	Łosoś dostarcza kwasów omega-3 i witaminy D. Komosa ryżowa jest bezglutenowym źródłem białka i kompleksowych węglowodanów. Warzywa gotowane na parze zachowują większość wartości odżywczych, dostarczają witamin i minerałów wspierających układ odpornościowy.
Podwieczorek	Koktajl białkowy: 200 ml napoju kokosowego, 1 banan, 1 łyżka masła migdałowego, 1 łyżeczka kakao (bez cukru), opcjonalnie 1 miarka bezmlecznego białka (np. ryżowego). Dodatkowo: kilka sztuk surowej marchewki	Koktajl dostarcza białka potrzebnego do regeneracji tkanek. Masło migdałowe zawiera zdrowe tłuszcze i białko. Banan jest źródłem potasu regulującego gospodarkę wodno-elektrolitową. Marchewka dostarcza beta-karotenu i błonnika.
Kolacja	Sałatka z rukolą, komosą ryżową, pieczonymi batatami, pestkami dyni, avocado i oliwą z oliwek. Dodatkowo: 2 jajka gotowane na twardo. Napój: Napar z rumianku	Rukola dostarcza przeciwutleniaczy i jest źródłem folianów. Bataty zapewniają węglowodany złożone i beta-karoten. Pestki dyni są bogate w cynk i magnez. Jajka dostarczają pełnowartościowego białka i choliny wspierającej pracę wątroby. Rumianek ma właściwości przeciwzapalne i relaksujące.

Należy pamiętać, że dieta powinna być zindywidualizowana, uwzględniając osobiste nietolerancje pokarmowe oraz zalecenia lekarza i dietetyka. Jadłospis ten stanowi jedynie przykład i może wymagać modyfikacji w zależności od indywidualnych potrzeb pacjenta.

Czym jest choroba Hashimoto?

Tarczyca jest gruczołem odpowiedzialnym za syntezę hormonów takich jak trójjodotyronina (T3), tyroksyna (T4) i kalcytonina. To właśnie one pełnią w naszym organizmie bardzo ważne funkcje, między innymi wpływając na tempo metabolizmu oraz na gospodarkę wapniowo-fosforową. Zaburzenie pracy tego narządu może wiązać się z jego nadczynnością (nadmierną ilością wydzielanych hormonów) lub niedoczynnością (niedoborową produkcją hormonalną). 

W krajach rozwiniętych najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto, która ma swoje podłoże w procesach autoimmunizacyjnych. Oznacza to, że jej przebieg wiąże się z wydzielaniem przez układ immunologiczny przeciwciał przeciwko białkom wytwarzanym przez ten gruczoł. Częstymi objawami niedoczynności tarczycy związanymi z niedoborami hormonalnymi jest: przewlekłe zmęczenie, senność, niezamierzone zwiększenie masy ciała, obniżony nastrój, wypadanie włosów, pogorszenie stanu skóry, zaparcia i dyslipidemia. 

Diagnostyka rozpoczyna się zwykle od badania stężenia hormonu TSH (ang. Thyroid-stimulating hormone), który jest produkowany przez przysadkę mózgową w celu pobudzenia tarczycy do pracy.