Czystek – właściwości i zastosowanie w diecie. Czy każdy może go spożywać?

Właściwości czystka to kwestia, która powinna zainteresować osoby pasjonujące się zdrowym odżywianiem. Roślina zyskuje na popularności. Jej działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe i wzmacniające odporność sprawia, że coraz częściej sięgają po niego osoby dbające o zdrowie. 

Czystek – właściwości. Czym wyróżnia się ta roślina?

Czystek (Cistus incanus) to krzew z rodziny czystkowatych, występujący naturalnie w rejonie Morza Śródziemnego. Jego liście i kwiaty są bogate w polifenole – związki o silnych właściwościach przeciwutleniających. To właśnie dzięki nim właściwości czystka są tak korzystne dla organizmu. Roślina między innymi:

• wspomaga układ odpornościowy – polifenole stymulują produkcję przeciwciał i zwiększają aktywność komórek odpornościowych;
• działa przeciwzapalnie – substancje zawarte w czystku mogą łagodzić stany zapalne w organizmie;
• ma właściwości przeciwwirusowe i antybakteryjne – hamuje rozwój wirusów i bakterii, przyczyniając się do zwalczania infekcji;
• chroni przed stresem oksydacyjnym – neutralizuje szkodliwe działanie wolnych rodników;
• wykazuje właściwości spazmolityczne – udowodniono, że wodne ekstrakty czystka działają rozkurczająco na mięśnie gładkie jelit. Testy na szczurach dowiodły, że wodny ekstrakt czystka chroni błonę śluzową żołądka przed zmianami wywołanymi przez różne środki uszkadzające śluzówkę żołądka. Zioło czystek polecane jest w dolegliwość układu pokarmowego;
• jako najważniejszą właściwość czystka uznaje się działanie przeciwutleniające, wynikającą ze składu czystka. Liście i ziele czystka polecane są jako suplementy diety w profilaktyce chorób przewlekłych, takich jak nadciśnienie, cukrzyca czy choroba Alzheimera. European Food Safety Authority (EFSA) rekomenduje wymienione surowce jako bogate, naturalne źródło substancji przeciwutleniających.

Rodzaje czystka

Właściwości czystka mogą zależeć od wybranego rodzaju tej rośliny. Obecnie rozpoznano około 20 gatunków. W ostatnich latach szczególnym zainteresowaniem, ze względu na cenne aspekty działania farmakologicznego, cieszy się czystek szary – Cistus incanus L. Większość badań naukowych z zakresu aktywności biologicznej i działania terapeutycznego składników innych gatunków rodzaju Cistus sp. skupia się na: 

• C. ladaniferus L. (czystek żywicowy);
• C. laurifolius L. (czystek wawrzynolistny);
• C. monspeliensis L. (czystek z Montpellier);
• C. salvifolius L. (czystek szałwiolistny).

Jak stosować czystek w diecie?

Odpowiednie przygotowanie herbaty z czystka chroni przed stratą drogocennych substancji. Najlepiej użyć do tego miękkiej, przefiltrowanej wody. Nie należy traktować ziół wrzątkiem, temperatura powinna oscylować w granicach 85 stopni Celsjusza. Samo parzenie herbaty z czystka powinno trwać minimum 35 minut. Co ważne, warto zadbać o odpowiednią temperaturę podczas całego parzenia herbaty z czystka. Dlatego najlepiej trzymać naczynie, w którym parzymy herbatę z czystka w innym, większym i stale dolewać wrzątku. 

Oczywiście parzenie herbaty z czystka nie musi być tak czasochłonne. Można parzyć ją tak jak inne zioła. Warto jednak pamiętać, że wówczas stężenie drogocennych składników w gotowej herbacie będzie niższe.

Ciekawym pomysłem jest również włączenie czystka do diety. Oczywiście powinna być odpowiednio zbilansowana i nie może opierać się wyłącznie na ziołowych naparach. Jeśli nie wiesz, jak ułożyć zdrowy jadłospis, wejdź na Dietly. Znajdziesz tam i porównasz oferty firm cateringowych, dzięki którym łatwiej będzie dobrać rozwiązanie dopasowane do indywidualnych potrzeb.

Czy czystek jest bezpieczny dla każdego?

Czystek uznawany jest za roślinę bezpieczną, dobrze tolerowaną przez większość osób. Należy jednak zachować ostrożność w przypadku:

• alergii – osoby uczulone na czystek lub inne rośliny z rodziny czystkowatych powinny unikać jego spożywania;
• ciąży i karmienia piersią – ze względu na brak badań, kobiety w ciąży i karmiące powinny skonsultować stosowanie czystka z lekarzem;
• przyjmowania leków – czystek może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, dlatego osoby przewlekle chorujące powinny skonsultować się z lekarzem przed włączeniem go do diety.

Mimo to właściwości czystka wykazują o wiele więcej działań pozytywnych, niż tych niepożądanych. Warto zatem poznać bliżej tę roślinę i jej dobroczynny wpływ na organizm.

Warto znać właściwości czystka

Czystek to roślina o cennych właściwościach prozdrowotnych, która może stanowić wartościowy dodatek do diety. Dzięki zawartości polifenoli wspomaga odporność, działa przeciwzapalnie i chroni przed stresem oksydacyjnym. Najczęściej spożywa się go w formie naparu, ale dostępny jest także jako suplement diety. Choć uznawany jest za bezpieczny, osoby z alergiami, kobiety w ciąży i przyjmujące leki powinny zachować ostrożność. Włączenie czystka do zdrowej, zbilansowanej diety może przynieść wiele korzyści dla zdrowia.